Urge-incontinentie (aandrangincontinentie)

Bij urge-incontinentie ontstaat er een hevige, plotselinge aandrang om te plassen, waardoor het niet lukt om de plas op te houden tot je het toilet hebt bereikt. Urge-incontinentie wordt daarom ook wel aandrangincontinentie genoemd. Vrouwen hebben vaker last van urge-incontinentie dan mannen. Urge-incontinentie kan samengaan met stressincontinentie. 

Naast urge-incontinentie bestaan er andere vormen van incontinentie, namelijk overloopincontinentie, zwangerschapsincontinentie en ontlastingsincontinentie. 

Voor urge-incontinentie kan vaak geen duidelijke oorzaak worden gevonden. 

De volgende factoren verhogen het risico op urineverlies:

• Ouderdom. 
• Het regelmatig ‘uit voorzorg’ naar het toilet gaan. De blaas is dan niet meer gewend om plas op te houden, waardoor plas ophouden moeilijker wordt. 
• Het negeren van aandrang om te plassen, waardoor je uiteindelijk erg nodig naar het toilet moet. 
• Angst om urine te verliezen. 
• Het voortdurend aanspannen van de bekkenbodemspieren. Dit gebeurt vaak ongemerkt en geeft druk op de blaas. 
• Het drinken van veel cafeïnehoudende dranken, zoals koffie, thee en energiedrankjes, drinkt. 
• Het gebruik van bepaalde medicijnen, zoals plaspillen en medicijnen tegen depressie of psychose. 
• Irritatie van de blaas, bijvoorbeeld door een blaasontsteking of bestraling. 
• Het hebben ondergaan van een operatie in het kleine bekken. 

Het is verstandig om met incontinentieklachten naar de huisarts te gaan. De huisarts kan via de vagina onderzoeken of de blaas, de baarmoeder en de omliggende spieren normaal aanvoelen. Hierbij vraagt de huisarts of je je bekkenbodemspieren kunt aan- en ontspannen. Zo kan de huisarts beoordelen of je de juiste spieren kunt aan- en ontspannen om plas om te houden. De huisarts kijkt ook of de baarmoeder verzakt is. 

Naast lichamelijk onderzoek vindt er urineonderzoek plaats. 

Plasdagboek bijhouden

Voordat je op consult komt, kan de huisarts of de doktersassistente vragen of je gedurende drie dagen een plasdagboek kunt bijhouden. Je huisarts vertelt je wat je precies moet opschrijven in het plasdagboek. Denk hierbij aan: hoe vaak je plast, hoeveel je plast en wanneer je urine verliest. 

Urge-incontinentie kan behandeld worden door middel van blaastraining. Hierbij oefen je om het plassen steeds iets langer uit te stellen. Zo leer je de plas beter en langer op te houden. Veel mensen merken dat de klachten hierdoor minder worden of zelfs helemaal verdwijnen. Blaastraining helpt alleen zolang je de oefeningen regelmatig blijft doen. Als de blaastraining na drie maanden nog niet of onvoldoende heeft geholpen, kan de huisarts medicijnen voorschrijven die de blaaswand ontspannen. Let op: deze medicijnen hebben vervelende bijwerkingen, zoals hoofdpijn, een droge mond en verstopping. 

Het is zinvol om na de behandeling weer een plasdagboek bij te houden om te bezien of de klachten zijn verminderd. 

Dit kun je zelf doen om incontinentieklachten te verminderen:

• Blijf voldoende drinken. Elke dag heeft je lichaam ongeveer 1,5 tot 2 liter water nodig. Minder drinken helpt niet tegen urineverlies en is bovendien onverstandig. 
• Drink je veel cafeïnehoudende dranken, zoals koffie, thee en energiedrankjes? Probeer dit dan gedurende twee weken niet te drinken en kijk of dit helpt om je klachten te verminderen. 
• Gebruik je medicijnen? Vraag aan je huisarts of apotheker of dit misschien de oorzaak kan zijn van je klachten. Als dat zo is, dan kun je samen met je huisarts of apotheker kijken of je een alternatief medicijn kunt gebruiken. 
• Heb je overgewicht? Overgewicht zorgt voor extra druk op de buik. Afvallen kan helpen om je klachten te verminderen. 

Zolang je klachten hebt, kun je incontinentiemateriaal gebruiken om de urine op te vangen. Smeer eventueel een beschermende zalf (bijvoorbeeld zinkzalf) op de plekken waar de huid in aanraking komt met urine. 

De informatie op deze pagina is gebaseerd op de volgende bronnen:

• NHG-standaard Incontinentie voor urine bij vrouwen