Gezondheidsplein is een informatieve website over gezondheid. De gezondheidsinformatie op deze website staat los van eventueel getoonde advertenties.

Artrose (Gewrichtsslijtage)

4.2 uit 5 - 60 beoordelingen
Beoordeling icoon50 mensen vonden deze informatie nuttig

In het kort:

  • Artrose is een chronische reumatische aandoening waarbij de kwaliteit van het kraakbeen in de gewrichten (langzaam) achteruit gaat.
  • Artrose kan voorkomen in alle gewrichten, waaronder in de knieën, heupen en handen.
  • Door het verdwijnen van het kraakbeen kan gewrichtsvervorming optreden. Dit veroorzaakt niet alleen pijn, maar kan ook ontstekingen tot gevolg hebben.
  • De precieze oorzaak van artrose is nog niet bekend. Wel zijn er verschillende risicofactoren zoals overgewicht en zwaar lichamelijk werk.
  • Artrose kan niet genezen worden. Behandeling is daarom gericht op onder ander het bestrijden van pijn en ontstekingsontwikkeling
  • In grote lijnen wordt dit gedaan middels medicijnen, fysiotherapie of een operatie.
  • Afhankelijk van het gewricht waar zich de artrose bevindt, zijn er ook meer specifieke behandelingen voor artrose mogelijk.
  • Om de kans op artrose te verkleinen en artroseklachten te verminderen, is het belangrijk om regelmatig te bewegen en te zorgen voor een gezonde levensstijl.

Wat is artrose?

Artrose is een chronische reumatische aandoening waarbij de kwaliteit van het kraakbeen in de gewrichten (langzaam) achteruit gaat. Op den duur kan het kraakbeen zelfs helemaal verdwijnen. Artrose wordt daarom ook wel gewrichtsslijtage genoemd.

Het kraakbeen in de gewrichten is de beschermende bekleding op de uiteinden van de botten die in een gewricht samenkomen. Door dit kraakbeen kunnen de botuiteinden soepel over elkaar bewegen. Omdat bij artrose het kraakbeen langzaam wordt afgebroken, gaan de botten uiteindelijk over elkaar heen schuren. Het onderliggende bot raakt daardoor beschadigd: het wordt breder en aan de rand kunnen zich benige uitsteeksels vormen. Deze gewrichtsvervorming geeft niet alleen pijn, maar zorgt ook voor een extra belasting van de pezen en spieren. Dit kan een ontsteking tot gevolg hebben. 

Artrose kan voorkomen in alle gewrichten, waaronder in de knieën, heupen en handen. Op de pagina’s in het linkermenu hiernaast vind je uitgebreide informatie over artrose in specifieke lichaamsdelen.

Wat is het verschil tussen artrose en botontkalking?

Artrose wordt wel eens verward met botontkalking (osteoporose). Het verschil tussen de twee aandoeningen is dat bij artrose de dichtheid van het bot onder het kraakbeen toeneemt. Bij botontkalking wordt het bot juist brozer en minder sterk. 

Wat is het verschil tussen artrose en reumatoïde artritis?

Veel mensen verwarren artrose en reumatoïde artritis met elkaar. Waarschijnlijk komt dit door het feit dat beide aandoeningen gepaard kunnen gaan met pijnlijke en stijve gewrichten. Toch is reumatoïde artritis iets anders dan artrose. Reumatoïde artritis is een ontstekingsziekte, waarbij er een ontsteking in het kapsel van je gewricht zit. Artrose is een aandoening waarbij het kraakbeen in je gewrichten is beschadigd. Beide aandoeningen worden op verschillende manieren behandeld.

Artrose is een chronische reumatische aandoening waarbij de kwaliteit van het kraakbeen in de gewrichten (langzaam) achteruit gaat. Op den duur kan het kraakbeen zelfs helemaal verdwijnen. Artrose wordt daarom ook wel gewrichtsslijtage genoemd.

Het kraakbeen in de gewrichten is de beschermende bekleding op de uiteinden van de botten die in een gewricht samenkomen. Door dit kraakbeen kunnen de botuiteinden soepel over elkaar bewegen. Omdat bij artrose het kraakbeen langzaam wordt afgebroken, gaan de botten uiteindelijk over elkaar heen schuren. Het onderliggende bot raakt daardoor beschadigd: het wordt breder en aan de rand kunnen zich benige uitsteeksels vormen. Deze gewrichtsvervorming geeft niet alleen pijn, maar zorgt ook voor een extra belasting van de pezen en spieren. Dit kan een ontsteking tot gevolg hebben. 

Artrose kan voorkomen in alle gewrichten, waaronder in de knieën, heupen en handen. Op de pagina’s in het linkermenu hiernaast vind je uitgebreide informatie over artrose in specifieke lichaamsdelen.

Wat is het verschil tussen artrose en botontkalking?

Artrose wordt wel eens verward met botontkalking (osteoporose). Het verschil tussen de twee aandoeningen is dat bij artrose de dichtheid van het bot onder het kraakbeen toeneemt. Bij botontkalking wordt het bot juist brozer en minder sterk. 

Wat is het verschil tussen artrose en reumatoïde artritis?

Veel mensen verwarren artrose en reumatoïde artritis met elkaar. Waarschijnlijk komt dit door het feit dat beide aandoeningen gepaard kunnen gaan met pijnlijke en stijve gewrichten. Toch is reumatoïde artritis iets anders dan artrose. Reumatoïde artritis is een ontstekingsziekte, waarbij er een ontsteking in het kapsel van je gewricht zit. Artrose is een aandoening waarbij het kraakbeen in je gewrichten is beschadigd. Beide aandoeningen worden op verschillende manieren behandeld.

Oorzaak van artrose 

Ondanks veel onderzoek is nog niet bekend wat de precieze oorzaak van artrose is. Wel zijn er verschillende risicofactoren die invloed hebben op het krijgen van artrose. Zo speelt leeftijd (ouderdom) een rol, maar ook erfelijke aanleg. Daarnaast heb je een grotere kans op artrose bij:

Kou en een vochtig klimaat zijn geen oorzaken van artrose, maar hebben vaak wel invloed op de klachten.

Ondanks veel onderzoek is nog niet bekend wat de precieze oorzaak van artrose is. Wel zijn er verschillende risicofactoren die invloed hebben op het krijgen van artrose. Zo speelt leeftijd (ouderdom) een rol, maar ook erfelijke aanleg. Daarnaast heb je een grotere kans op artrose bij:

Kou en een vochtig klimaat zijn geen oorzaken van artrose, maar hebben vaak wel invloed op de klachten.

Symptomen van artrose 

De belangrijkste symptomen van artrose zijn (toenemende) gewrichtspijn en stijfheid. De gewrichtspijn kan uitstralen naar omliggende gebieden. Zoals eerder al kort naar voren kwam, wordt deze gewrichtspijn veroorzaakt door het verlies van kraakbeen, het over elkaar heen schuren van de botten en de uitsteeksels van bot. Dit kan ontstekingen en bijbehorende ontstekingspijn tot gevolg hebben. Kenmerkend is de zogenaamde ‘startpijn’ bij het in beweging komen na een periode van rust. Pijn kan echter ook in rust optreden, bijvoorbeeld als je ’s nachts op bed ligt. Door de pijn krijg je steeds meer de neiging om het gewricht minder te bewegen. Dit veroorzaakt stijfheid en het slapper worden van de spieren rond het gewricht.

Samenvattend zijn de volgende symptomen kenmerkend voor artrose:

  • Gewrichtspijn en stijfheid 
  • Uitstraling gewrichtspijn naar omliggende gebieden
  • Ontstekingen en ontstekingspijn
  • ‘Startpijn’ bij het in beweging komen na periode van rust
  • Pijn kan ook in rust of tijdens de nacht optreden
  • Slappe spieren rondom het pijnlijke, stijve gewricht

Als je af en toe pijnlijke of stijve gewrichten hebt, is dit niet meteen iets om je zorgen over te maken. Pas als de symptomen blijven aanhouden en erger worden, is het goed om langs je huisarts te gaan.

De belangrijkste symptomen van artrose zijn (toenemende) gewrichtspijn en stijfheid. De gewrichtspijn kan uitstralen naar omliggende gebieden. Zoals eerder al kort naar voren kwam, wordt deze gewrichtspijn veroorzaakt door het verlies van kraakbeen, het over elkaar heen schuren van de botten en de uitsteeksels van bot. Dit kan ontstekingen en bijbehorende ontstekingspijn tot gevolg hebben. Kenmerkend is de zogenaamde ‘startpijn’ bij het in beweging komen na een periode van rust. Pijn kan echter ook in rust optreden, bijvoorbeeld als je ’s nachts op bed ligt. Door de pijn krijg je steeds meer de neiging om het gewricht minder te bewegen. Dit veroorzaakt stijfheid en het slapper worden van de spieren rond het gewricht.

Samenvattend zijn de volgende symptomen kenmerkend voor artrose:

  • Gewrichtspijn en stijfheid 
  • Uitstraling gewrichtspijn naar omliggende gebieden
  • Ontstekingen en ontstekingspijn
  • ‘Startpijn’ bij het in beweging komen na periode van rust
  • Pijn kan ook in rust of tijdens de nacht optreden
  • Slappe spieren rondom het pijnlijke, stijve gewricht

Als je af en toe pijnlijke of stijve gewrichten hebt, is dit niet meteen iets om je zorgen over te maken. Pas als de symptomen blijven aanhouden en erger worden, is het goed om langs je huisarts te gaan.

Behandeling van artrose

Artrose kan niet genezen worden. De behandeling is daarom gericht op het bestrijden van pijn, ontstekingsontwikkeling en het behoud van een zo goed mogelijke functie van gewrichten en spieren. Dit kan met medicijnen, maar ook fysiotherapie of een operatie kunnen een optie zijn. Afhankelijk van het gewricht of de gewrichten waarin de artrose zich voordoet, zoals artrose in de knie, hand of heup, zijn er meer specifieke behandelingen mogelijk. Lees hier meer over onder een van de desbetreffende pagina’s in het linker menu.

Medicijnen

Als je pijn hebt maar dit nog niet dusdanig belemmerend is bij het uitvoeren van dagelijkse werkzaamheden, zul je eerst pijnstillers voorgeschreven krijgen. Paracetamol kan al afdoende zijn bij lichte klachten, bij meer ernstige klachten kun je NSAID’s krijgen. Dit zijn ontstekingsremmers die een eventuele ontstekingsreactie in de gewrichten verminderen.

Bij erge pijn is het ook mogelijk om een injectie met hormonen in het pijnlijke gewricht te geven. Dit mag echter niet te vaak, omdat het gewricht hier juist nog meer beschadigd door kan raken. Ook kan er een injectie gegeven worden met kraakbeen opbouwende stoffen, waaronder hyaluronzuur. Je huisarts kan hier meer over vertellen.

Fysiotherapie

Gelijktijdig met de medicijnbehandeling kun je ook fysiotherapie krijgen. Onder begeleiding van een fysiotherapeut doe je oefeningen om je gewrichten soepel te houden. De fysiotherapeut kan je ook een warmtebehandeling geven. Als je een fysiotherapeut bij jou in de buurt zoekt is solvo.nl de oplossing.

In deze video zie je een veelgebruikte oefening bij artrose in de knie. Met deze oefening kun je de kracht rond het kniegewricht vergroten. Bron video: Fysiotherapie Douma.

Operatie

Als de slijtage van je gewrichten zo ver gevorderd is dat niks meer helpt om de pijn te verminderen, dan kan een operatie de oplossing bieden. Hierbij wordt een kunstgewricht geplaatst. Je krijgt dan bijvoorbeeld een heupprothese of knieprothese. Tijdens een operatie kunnen de gewrichtsuiteinden gladder worden gemaakt. Ook zouden loszittende stukjes bot uit het gewricht kunnen worden verwijderd indien dat mogelijk is. 

Artrose kan niet genezen worden. De behandeling is daarom gericht op het bestrijden van pijn, ontstekingsontwikkeling en het behoud van een zo goed mogelijke functie van gewrichten en spieren. Dit kan met medicijnen, maar ook fysiotherapie of een operatie kunnen een optie zijn. Afhankelijk van het gewricht of de gewrichten waarin de artrose zich voordoet, zoals artrose in de knie, hand of heup, zijn er meer specifieke behandelingen mogelijk. Lees hier meer over onder een van de desbetreffende pagina’s in het linker menu.

Medicijnen

Als je pijn hebt maar dit nog niet dusdanig belemmerend is bij het uitvoeren van dagelijkse werkzaamheden, zul je eerst pijnstillers voorgeschreven krijgen. Paracetamol kan al afdoende zijn bij lichte klachten, bij meer ernstige klachten kun je NSAID’s krijgen. Dit zijn ontstekingsremmers die een eventuele ontstekingsreactie in de gewrichten verminderen.

Bij erge pijn is het ook mogelijk om een injectie met hormonen in het pijnlijke gewricht te geven. Dit mag echter niet te vaak, omdat het gewricht hier juist nog meer beschadigd door kan raken. Ook kan er een injectie gegeven worden met kraakbeen opbouwende stoffen, waaronder hyaluronzuur. Je huisarts kan hier meer over vertellen.

Fysiotherapie

Gelijktijdig met de medicijnbehandeling kun je ook fysiotherapie krijgen. Onder begeleiding van een fysiotherapeut doe je oefeningen om je gewrichten soepel te houden. De fysiotherapeut kan je ook een warmtebehandeling geven. Als je een fysiotherapeut bij jou in de buurt zoekt is solvo.nl de oplossing.

In deze video zie je een veelgebruikte oefening bij artrose in de knie. Met deze oefening kun je de kracht rond het kniegewricht vergroten. Bron video: Fysiotherapie Douma.

Operatie

Als de slijtage van je gewrichten zo ver gevorderd is dat niks meer helpt om de pijn te verminderen, dan kan een operatie de oplossing bieden. Hierbij wordt een kunstgewricht geplaatst. Je krijgt dan bijvoorbeeld een heupprothese of knieprothese. Tijdens een operatie kunnen de gewrichtsuiteinden gladder worden gemaakt. Ook zouden loszittende stukjes bot uit het gewricht kunnen worden verwijderd indien dat mogelijk is. 

Wat kun je zelf doen bij artrose?  

Als je artrose hebt, is het belangrijk dat je regelmatig blijft bewegen. Op deze manier houd je de gewrichten soepel, maak je spieren sterker en werk je aan je conditie. Bij overgewicht is een belangrijk advies om af te vallen. Als je minder weegt, komt er minder gewicht op je gewrichten terecht. Dit vermindert vaak de pijnklachten en verkleint de kans op ontstekingen in de gewrichten.

Je beweegt voldoende als je elke dag minimaal een halfuur actief beweegt. Probeer vooral een sport te vinden die je leuk vindt, zo houd je het gemakkelijker vol. Een fysiotherapeut kan je ook helpen een sport te kiezen die bij je past. 

Sporten die geschikt zijn voor mensen met artrose zijn:

  • Wandelen.
  • Fietsen.
  • Zwemmen of bewegen in warm water.
  • Nordic walking.
  • Yoga.

Tijdens het bewegen is het belangrijk dat je een goede houding aanhoudt. Probeer bijvoorbeeld je rug recht te houden en je schouders te ontspannen. Probeer ook niets te forceren tijdens het bewegen: als je pijn hebt, doe dan gewoon iets rustiger aan.

Artrose en voeding

Verschillende instanties, waaronder Voedingscentrum en ReumaNederland, geven aan dat het volgen van een gezond voedingspatroon kan helpen bij artrose. Het is namelijk een belangrijke factor in het bereiken en behouden van een gezond gewicht. Zoals hierboven al naar voren kwam zorgt een gezond gewicht weer voor minder druk op de gewrichten. Bovendien kunnen bepaalde essentiële voedingsstoffen een positief effect hebben op artroseklachten.

Voedingsstoffen en -supplementen bij artrose

Vitaminen, mineralen en andere essentiële voedingsstoffen zijn onderdeel van een gezond voedingspatroon. Essentiële voedingsstoffen zijn stoffen die je lichaam zelf niet kan aanmaken. Je moet deze dus geheel binnenkrijgen via je voeding. Het slikken van voedingssupplementen kan daar eventueel extra aan bijdragen. Ook in het geval van artrose worden bepaalde voedingsstoffen aanbevolen. Hieronder benoemen we enkele voedingsstoffen die (al dan niet in supplementvorm) aanbevolen worden bij artrose.

Zo is het bij gewrichtsklachten van belang om veel voedingsmiddelen met Omega 3-vetzuren te eten. Deze beschikken over ontstekingsremmende eigenschappen. Vette vissoorten als zalm, markreel, haring en tonijn zijn rijk aan Omega 3-vetzuren. Maar ook schaaldieren zijn een goede bron van deze zeer gezonde vetzuren, vooral groenlipmossel. Deze bevatten bovendien een aantal andere bouwstoffen voor de gewrichten, zoals Glucosamine, Chondroïtine en Hyaluronzuur. Al deze voedingsstoffen zijn tevens in supplementvorm verkrijgbaar.

Aan het kruid kurkuma worden ook verschillende gezondheidseffecten toegeschreven, waaronder bij artrose. Momenteel wordt dit beoordeeld door de Europese Commissie. Zo draagt het mogelijk bij aan het behoud van soepele gewrichten en gezonde spieren. Bovendien zou het ontstekingsremmend werken. Mensen die last hebben van artrose en (resulterende) ontstekingen in hun spieren, pezen of gewrichten kunnen dan ook baat hebben bij kurkuma. Je kunt het eenvoudig verwerken in gerechten. het geeft bijvoorbeeld de onmiskenbaar gele kleur aan kerrie. Echter blijkt de opneembaarheid van kurkuma in de darmen niet heel hoog. Een hoogwaardig supplement geeft een betere opname.

Goed om te weten is dat vrouwen die voor borstkanker worden behandeld voorzichtig moeten zijn met het gebruik van voedingssupplementen met kurkuma. Uit een onderzoek van Erasmus MC Rotterdam blijkt dat kurkuma de werking van het antiborstkankermedicijn tamoxifen nadelig kan beïnvloeden. Door de combinatie kan de werking van het medicijn verslechteren.

Kijk voor tips over het verminderen van pijn bij gewrichtsklachten en artrose ook eens op deze pagina.

Als je artrose hebt, is het belangrijk dat je regelmatig blijft bewegen. Op deze manier houd je de gewrichten soepel, maak je spieren sterker en werk je aan je conditie. Bij overgewicht is een belangrijk advies om af te vallen. Als je minder weegt, komt er minder gewicht op je gewrichten terecht. Dit vermindert vaak de pijnklachten en verkleint de kans op ontstekingen in de gewrichten.

Je beweegt voldoende als je elke dag minimaal een halfuur actief beweegt. Probeer vooral een sport te vinden die je leuk vindt, zo houd je het gemakkelijker vol. Een fysiotherapeut kan je ook helpen een sport te kiezen die bij je past. 

Sporten die geschikt zijn voor mensen met artrose zijn:

  • Wandelen.
  • Fietsen.
  • Zwemmen of bewegen in warm water.
  • Nordic walking.
  • Yoga.

Tijdens het bewegen is het belangrijk dat je een goede houding aanhoudt. Probeer bijvoorbeeld je rug recht te houden en je schouders te ontspannen. Probeer ook niets te forceren tijdens het bewegen: als je pijn hebt, doe dan gewoon iets rustiger aan.

Artrose en voeding

Verschillende instanties, waaronder Voedingscentrum en ReumaNederland, geven aan dat het volgen van een gezond voedingspatroon kan helpen bij artrose. Het is namelijk een belangrijke factor in het bereiken en behouden van een gezond gewicht. Zoals hierboven al naar voren kwam zorgt een gezond gewicht weer voor minder druk op de gewrichten. Bovendien kunnen bepaalde essentiële voedingsstoffen een positief effect hebben op artroseklachten.

Voedingsstoffen en -supplementen bij artrose

Vitaminen, mineralen en andere essentiële voedingsstoffen zijn onderdeel van een gezond voedingspatroon. Essentiële voedingsstoffen zijn stoffen die je lichaam zelf niet kan aanmaken. Je moet deze dus geheel binnenkrijgen via je voeding. Het slikken van voedingssupplementen kan daar eventueel extra aan bijdragen. Ook in het geval van artrose worden bepaalde voedingsstoffen aanbevolen. Hieronder benoemen we enkele voedingsstoffen die (al dan niet in supplementvorm) aanbevolen worden bij artrose.

Zo is het bij gewrichtsklachten van belang om veel voedingsmiddelen met Omega 3-vetzuren te eten. Deze beschikken over ontstekingsremmende eigenschappen. Vette vissoorten als zalm, markreel, haring en tonijn zijn rijk aan Omega 3-vetzuren. Maar ook schaaldieren zijn een goede bron van deze zeer gezonde vetzuren, vooral groenlipmossel. Deze bevatten bovendien een aantal andere bouwstoffen voor de gewrichten, zoals Glucosamine, Chondroïtine en Hyaluronzuur. Al deze voedingsstoffen zijn tevens in supplementvorm verkrijgbaar.

Aan het kruid kurkuma worden ook verschillende gezondheidseffecten toegeschreven, waaronder bij artrose. Momenteel wordt dit beoordeeld door de Europese Commissie. Zo draagt het mogelijk bij aan het behoud van soepele gewrichten en gezonde spieren. Bovendien zou het ontstekingsremmend werken. Mensen die last hebben van artrose en (resulterende) ontstekingen in hun spieren, pezen of gewrichten kunnen dan ook baat hebben bij kurkuma. Je kunt het eenvoudig verwerken in gerechten. het geeft bijvoorbeeld de onmiskenbaar gele kleur aan kerrie. Echter blijkt de opneembaarheid van kurkuma in de darmen niet heel hoog. Een hoogwaardig supplement geeft een betere opname.

Goed om te weten is dat vrouwen die voor borstkanker worden behandeld voorzichtig moeten zijn met het gebruik van voedingssupplementen met kurkuma. Uit een onderzoek van Erasmus MC Rotterdam blijkt dat kurkuma de werking van het antiborstkankermedicijn tamoxifen nadelig kan beïnvloeden. Door de combinatie kan de werking van het medicijn verslechteren.

Kijk voor tips over het verminderen van pijn bij gewrichtsklachten en artrose ook eens op deze pagina.

Meer lezen over artrose?

Dan kan onder andere op onderstaande websites:

  • Zorgwijzer
    Op de website van Zorgwijzer kun je uitgebreide informatie vinden over Artrose. De volgende vragen worden daar behandeld: Wat is het? Hoe is het verloop van de ziekte? En hoe ga je ermee om in het dagelijks leven? 
  • Poly-Artrose Lotgenoten (P-AL)
    De reumapatiëntenvereniging Poly-Artrose Lotgenoten (P-AL) is een landelijke artrosevereniging die de belangen behartigt van artrosepatiënten. Ook zijn zij actief bezig met het bevorderen van lotgenotencontact. 

Dan kan onder andere op onderstaande websites:

  • Zorgwijzer
    Op de website van Zorgwijzer kun je uitgebreide informatie vinden over Artrose. De volgende vragen worden daar behandeld: Wat is het? Hoe is het verloop van de ziekte? En hoe ga je ermee om in het dagelijks leven? 
  • Poly-Artrose Lotgenoten (P-AL)
    De reumapatiëntenvereniging Poly-Artrose Lotgenoten (P-AL) is een landelijke artrosevereniging die de belangen behartigt van artrosepatiënten. Ook zijn zij actief bezig met het bevorderen van lotgenotencontact. 

Bronnen

Pagina laatst aangepast op 15-03-2023

Auteur: Redactie Gezondheidsplein

Vond je deze informatie nuttig?

4.2 uit 5 - 60 beoordelingen

Heeft deze informatie jou geholpen?

.
- Advertentie -
- Advertentie -