Gezondheidsplein is een informatieve website over gezondheid. De gezondheidsinformatie op deze website staat los van eventueel getoonde advertenties.

Eikenprocessierups

Goedgekeurt icoonInformatie goedgekeurd door Drs. MPH H. Vrij-Mazee
2.5 uit 5 - 80 beoordelingen
Beoordeling icoon30 mensen vonden deze informatie nuttig

De eikenprocessierups of processierups is de larve van een nachtvlinder. De eikenprocessierups moet eerst vijf keer vervellen om te volgroeien. Daarna verpoppen de rupsen tot vlinders. Voor 1980 kwam de nachtvlinder amper in Nederland voor, maar tegenwoordig is hij in bijna heel Nederland te vinden. Zoals de naam al doet vermoeden, komen eikenprocessierupsen voor in eikenbomen. De meeste nesten worden aangetroffen in eiken langs lanen, in erfbeplantingen en landgoederen. Soms komen ze ook voor op beukenbomen en berken. In bossen wordt de rups iets minder vaak waargenomen, vermoedelijk vanwege natuurlijke vijanden zoals de sluipwesp. De rupsen gaan in groepen op zoek naar bladeren als voedsel. Dit heeft wat weg van een optocht, vandaar de naam ‘processie’. De eikenprocessierups staat vooral bekend om zijn giftige brandharen, die tot veel gezondheidsklachten kunnen leiden.

Klachten processierups

De 700.000 brandharen van de rups zijn giftig voor mensen en andere zoogdieren waardoor ze een allergische reactie kunnen veroorzaken. De brandharen worden gemakkelijk verspreid door de wind en kunnen zo tot wel honderd meter van het nest overlast geven. De brandharen dringen bij mensen in de huid, ogen en luchtwegen. Hierdoor kunnen de volgende klachten optreden:

De klachten verschillen per persoon. De brandharen geven een lichaamsvreemd eiwit af (thaumetopoiene), waarop het menselijk lichaam reageert met de aanmaak van histamine. Bij mensen die eerder in contact zijn gekomen met brandharen van de eikenprocessierups kunnen de reacties heftiger zijn dan in voorgaande keren. Ook mensen met astma kunnen ernstige reacties hebben. De irritatie kan overgaan in ontstekingen. Bij herhaald contact kan een allergie ontstaan tegen brandharen. De allergie kan worden vastgesteld met huidtesten en een bloedonderzoek.

De processierupsen zijn vooral aanwezig in de zomermaanden, van eind april tot begin juli. In deze periode is het goed om alert te zijn op nesten van de eikenprocessierups om klachten te voorkomen. De brandharen blijven echter lange tijd giftig, dus ook oude, lege nesten vormen een risico.

De 700.000 brandharen van de rups zijn giftig voor mensen en andere zoogdieren waardoor ze een allergische reactie kunnen veroorzaken. De brandharen worden gemakkelijk verspreid door de wind en kunnen zo tot wel honderd meter van het nest overlast geven. De brandharen dringen bij mensen in de huid, ogen en luchtwegen. Hierdoor kunnen de volgende klachten optreden:

De klachten verschillen per persoon. De brandharen geven een lichaamsvreemd eiwit af (thaumetopoiene), waarop het menselijk lichaam reageert met de aanmaak van histamine. Bij mensen die eerder in contact zijn gekomen met brandharen van de eikenprocessierups kunnen de reacties heftiger zijn dan in voorgaande keren. Ook mensen met astma kunnen ernstige reacties hebben. De irritatie kan overgaan in ontstekingen. Bij herhaald contact kan een allergie ontstaan tegen brandharen. De allergie kan worden vastgesteld met huidtesten en een bloedonderzoek.

De processierupsen zijn vooral aanwezig in de zomermaanden, van eind april tot begin juli. In deze periode is het goed om alert te zijn op nesten van de eikenprocessierups om klachten te voorkomen. De brandharen blijven echter lange tijd giftig, dus ook oude, lege nesten vormen een risico.

Hoe verlicht je uitslag door de eikenprocessierups?

Mocht je toch in aanraking zijn gekomen met de processierups, krab of wrijf dan niet bij jeuk. Probeer de aangedane huid eerst te ‘strippen’ met plakband. Spoel de aangedane huid vervolgens goed met lauw water. Een crème met een pijn- en jeukstillende werking of product met menthol, aloë vera of calendula kan verlichting geven. Bij een ernstige huidontsteking kan de huisarts eventueel een ontstekingsremmende zalf voorschrijven. Besmette kleding vormt een bron van verspreiding van brandharen. Ze kunnen het beste meteen worden gewassen, het liefst op zestig graden.

Neem contact op met je huisarts bij:

  • Je kunt een oogontsteking krijgen waarvan je blind kunt worden. Je hebt een doorverwijzing van de huisarts nodig om naar een oogarts te kunnen.
  • Een hevige allergische reactie. Je wordt bijvoorbeeld erg benauwd, en krijgt dikke oogleden, dikke lippen en een dikke tong.

Mocht je toch in aanraking zijn gekomen met de processierups, krab of wrijf dan niet bij jeuk. Probeer de aangedane huid eerst te ‘strippen’ met plakband. Spoel de aangedane huid vervolgens goed met lauw water. Een crème met een pijn- en jeukstillende werking of product met menthol, aloë vera of calendula kan verlichting geven. Bij een ernstige huidontsteking kan de huisarts eventueel een ontstekingsremmende zalf voorschrijven. Besmette kleding vormt een bron van verspreiding van brandharen. Ze kunnen het beste meteen worden gewassen, het liefst op zestig graden.

Neem contact op met je huisarts bij:

  • Je kunt een oogontsteking krijgen waarvan je blind kunt worden. Je hebt een doorverwijzing van de huisarts nodig om naar een oogarts te kunnen.
  • Een hevige allergische reactie. Je wordt bijvoorbeeld erg benauwd, en krijgt dikke oogleden, dikke lippen en een dikke tong.

Hoe voorkom je klachten door de processierups?

De eikenprocessierups is met geen enkel gif goed te bestrijden. De volgende tips kunnen helpen om klachten te voorkomen:

  • Voorkom elk contact met de rupsen en hun nest, ook in een oud nest kunnen nog miljarden brandharen zitten.
  • Wanneer je in een gebied komt waar de eikenprocessierups voorkomt, zorg dan dat je lichaam goed bedekt is.
  • Ga in een gebied waar de eikenprocessierups voorkomt niet op de grond zitten.
  • Waarschuw eventueel je kinderen voor het gevaar van de rups.
  • Wanneer eikenprocessierupsen in je woonomgeving zijn, voorkom dan dat de haartjes je woning binnenvliegen. Maak gebruik van een hor of laat ramen en deuren liever niet wagenwijd openstaan. Heb je kinderen? Probeer zandbakken zoveel mogelijk gesloten te houden en speelgoed niet buiten te laten liggen.

Op plaatsen waar eikenprocessierupsen hebben geleefd, kunnen de overgebleven brandharen nog wel zes tot acht jaar voor ongemak zorgen.

De eikenprocessierups is met geen enkel gif goed te bestrijden. De volgende tips kunnen helpen om klachten te voorkomen:

  • Voorkom elk contact met de rupsen en hun nest, ook in een oud nest kunnen nog miljarden brandharen zitten.
  • Wanneer je in een gebied komt waar de eikenprocessierups voorkomt, zorg dan dat je lichaam goed bedekt is.
  • Ga in een gebied waar de eikenprocessierups voorkomt niet op de grond zitten.
  • Waarschuw eventueel je kinderen voor het gevaar van de rups.
  • Wanneer eikenprocessierupsen in je woonomgeving zijn, voorkom dan dat de haartjes je woning binnenvliegen. Maak gebruik van een hor of laat ramen en deuren liever niet wagenwijd openstaan. Heb je kinderen? Probeer zandbakken zoveel mogelijk gesloten te houden en speelgoed niet buiten te laten liggen.

Op plaatsen waar eikenprocessierupsen hebben geleefd, kunnen de overgebleven brandharen nog wel zes tot acht jaar voor ongemak zorgen.

Hoe kun je de eikenprocessierups bestrijden?

Veel mensen vragen zich af of hoe je de eikenprocessierups kunt bestrijden. In principe komen rupsen van nature voor, net als bijvoorbeeld wespen of teken. Meestal zorgt de natuur zelf voor een balans in het aantal insecten. Sinds een aantal jaren neemt het aantal processierupsen toe, vooral in gebieden waar veel eikenbomen staan. Hier zijn te weinig natuurlijke vijanden van de rups aanwezig. In deze gebieden is het belangrijk de eikenprocessierups te bestrijden. In principe zorgt de gemeente hiervoor. Heb je veel last van processierupsen in je tuin? Bestrijd de rupsen ook dan niet zelf, maar schakel een deskundig bedrijf in of vraag om advies bij de gemeente.

Veel mensen vragen zich af of hoe je de eikenprocessierups kunt bestrijden. In principe komen rupsen van nature voor, net als bijvoorbeeld wespen of teken. Meestal zorgt de natuur zelf voor een balans in het aantal insecten. Sinds een aantal jaren neemt het aantal processierupsen toe, vooral in gebieden waar veel eikenbomen staan. Hier zijn te weinig natuurlijke vijanden van de rups aanwezig. In deze gebieden is het belangrijk de eikenprocessierups te bestrijden. In principe zorgt de gemeente hiervoor. Heb je veel last van processierupsen in je tuin? Bestrijd de rupsen ook dan niet zelf, maar schakel een deskundig bedrijf in of vraag om advies bij de gemeente.

Pagina laatst aangepast op 19-04-2021

Auteur: Redactie Gezondheidsplein

Deze informatie is gecontroleerd door:

Vond je deze informatie nuttig?

2.5 uit 5 - 80 beoordelingen

Heeft deze informatie jou geholpen?

.
- Advertentie -
- Advertentie -