Voedingsadvies bij nierstenen

Nierstenen komen vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Ze ontstaan onder andere door een teveel aan zouten in je urine. De zouten kunnen gaan neerslaan als kristallen en de kristallen kunnen samenklonteren tot steentjes: nierstenen. Redenen waarom er te veel zout in de urine zit:

• Er is te weinig urine, bijvoorbeeld omdat je te weinig drinkt of wegens vochtverlies via diarree of erg veel zweten.
• De nieren scheiden te veel zouten uit.
• De zuurgraad van de urine is verstoord.
• Er is een tekort aan stoffen die steenvorming tegengaan.

Er zijn algemene dieetadviezen, die gelden voor alle nierstenen. En er zijn ook specifieke voedingsadviezen, welke gelden voor de verschillende soorten nierstenen.

• Drink veel. Drink iedere dag 2,5 tot 3 liter vocht. Dit verdunt je urine waardoor de kans op vorming van steentjes kleiner wordt. Tips om veel te drinken:

1. Drink verdeeld over de dag en neem bij iedere maaltijd iets te drinken.
2. Neem iedere keer als je in de buurt van een kraan bent wat water. Bijvoorbeeld wanneer je naar het toilet bent geweest of wanneer je even de keuken inloopt.
3. Zorg dat je altijd een flesje water bij de hand hebt. Op je bureau, onderweg in je tas en noem maar op.
4. Houd een aantal dagen bij hoeveel je precies drinkt. Je wordt je dan beter bewust van de hoeveelheid die je moet drinken om aan het juiste aantal liters per dag te komen.
5. Houd de kleur van je urine in de gaten. Hoe lichter de urine, hoe beter.
6. Bij warm weer, of wanneer je diarree of koorts hebt, moet je meer drinken. Je verliest dan namelijk meer vocht dat niet in de urine terechtkomt.

• Gebruik niet te veel vitamine C. Voorkom dat je een megadosis vitamine C inneemt. Te veel vitamine C vergroot de kans op nierstenen. Twee stuks fruit en tweehonderd gram groente per dag, levert je voldoende vitamine C. Een vitamine C-tablet is dan niet meer nodig.
• Wees matig met alcohol. Drink niet meer dan twee tot drie alcoholische dranken per dag. En drink ook niet iedere dag alcohol.
• Eet gezond. Een gezond eetpatroon is belangrijk om de kans op nierstenen te verkleinen.

Enkele specifieke dieetadviezen bij nierstenen vind je hieronder. 

Calcium(oxalaat)stenen:

• Gebruik zo min mogelijk voedingsmiddelen die oxaalzuur bevatten. Oxaalzuur zit bijvoorbeeld in: spinazie, rabarber, bietjes, noten, chocolade, peterselie, carobepoeder, zwarte thee.
• Eet niet te veel eiwitrijke producten, zoals kip, vlees, vis, kaas en melkproducten.
• Beperk het gebruik natrium. Natrium zit in keukenzout, en kant-en-klare producten waar veel zout in is verwerkt.

Struvietstenen/ammoniummagnesiumfosfaatstenen:

• Voor dit type nierstenen gelden alleen de algemene dieetadviezen bij nierstenen.

Urinezuurstenen:

• Beperk het gebruik van voedingsmiddelen die veel purine bevatten. Purine zit onder andere in wijn en bier (ook alcoholvrij bier), vis, orgaanvlees, vlees, gevogelte, gistrijke producten, peulvruchten.

Cystinestenen:

• Drink minimaal drie liter vocht per dag.
• Beperk het gebruik van natrium. Natrium zit in keukenzout, en kant-en-klare producten waar veel zout in is verwerkt.

Laatst bijgewerkt op 12 september 2018