Impact van borstamputatie

Bij een ablatio verwijdert de chirurg de gehele borst. Eerst wordt een snede (incisie) gemaakt en vervolgens wordt het onderhuidse borstklierweefsel verwijderd. De borstspier blijft bij een ablatio wel behouden. Soms is het mogelijk de tepel te sparen (tepelsparende ablatio). Als dit niet veilig is wordt ook de tepel verwijderd.

Bij een mastectomie verwijdert de chirurg al het borstklierweefsel én de lymfeklieren van de oksel (okselklierdissectie). Dit gebeurt via een snede dwars over de borst. Ook de tepel wordt verwijderd. Na een tepelverwijdering kun je een tepelreconstructie overwegen. Daarover lees je meer op de pagina Tepelreconstructie.

Zoals na elke operatie kun je klachten hebben na een borstamputatie. Bij beide amputatievormen heb je na de operatie een wond. Tijdens de genezing van deze wond kun je op de plek van de incisie pijn, verkleuring en zwelling hebben. Bovendien houd je aan een borstamputatie eigenlijk altijd een litteken op de borst over. Vaak voelt de borst stugger of pijnlijk aan en mist de borst gevoeligheid na een operatie. Soms worden tijdens de operatie zenuwen beschadigd, waardoor je een tintelend of doof gevoel hebt rond de wond of aan de binnenzijde van de bovenarm. Dit dove gevoel kan blijvend zijn, maar veel mensen ervaren het gevoel in de loop van de tijd wel als steeds minder hinderlijk.

Een borstamputatie kan ook invloed hebben op het geven van borstvoeding. In principe kunnen vrouwen die één borst missen prima borstvoeding geven met hun andere borst. Bij een amputatie van beide borsten is borstvoeding niet mogelijk als de melkproducerende cellen, melkkanalen en (zenuwen rond de) tepels zijn beschadigd. Overleg vooral met je behandelend arts wat voor jou de mogelijkheden zijn als je borstvoeding wil geven.

Na een mastectomie kan er zenuwpijn ontstaan door de verwijdering van de lymfeklieren uit de oksel. Dit heet ook wel het Post Mastectomie Pijn Syndroom (PMPS). Meestal verdwijnt de pijn binnen zes maanden vanzelf, maar bij ongeveer dertig procent blijft de pijn chronisch aanwezig. Ook ontstaat bij ruim dertig procent van de mensen lymfoedeem na het verwijderen van de lymfeklieren uit de oksel. Hierbij hoopt lymfevocht zich ongewenst op. Lymfoedeem is een van de ingrijpendste fysieke gevolgen bij mastectomie. Symptomen zijn onder andere een zwaar gevoel, zwelling, pijn en een stekend of doof gevoel van de arm.

Naast fysieke gevolgen heeft het verwijderen van een borst grote mentale impact. Ten eerste kunnen borstkanker en een borstamputatie veel verdriet en angst veroorzaken. In sommige gevallen leidt dit zelfs tot depressiviteit of andere psychische problemen. Daarnaast heeft een amputatie gevolgen voor het lichaamsbeeld en gevoel van vrouwelijkheid. Veel vrouwen voelen zich minder vrouwelijk na het verliezen van een borst en schamen zich voor hun lichaam. Dit heeft soms weer gevolgen voor intimiteit met je partner. Ook de omgang en communicatie met familie en kennissen verandert soms. Voor psychische problemen bij borstkanker en borstamputatie kun je hulp krijgen van een gespecialiseerd psycholoog. Ook bestaan er speciale inloophuizen waar je terecht kunt voor ondersteuning en lotgenotencontact.