Toxoplasmose

Toxoplasmose is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een parasiet (Toxoplasma gondii). De parasiet wordt meestal van dieren op mensen overgebracht. Toxoplasmose plant zich voort in katten. De kat is dan ook de grootste overdrager van toxoplasmose aan de mens. Ook andere dieren zoals varkens, schapen en koeien kunnen besmet zijn en de infectie overdragen. Ongeveer de helft van de Nederlandse bevolking loopt tijdens zijn leven een toxoplasmainfectie op.

Toxoplasmose is in principe ongevaarlijk, maar als je zwanger bent, is er wel een risico. De moeder kan haar ongeboren kind besmetten via de placenta (moederkoek). Dit noem je congenitale toxoplasmose. Voor de baby is toxoplasmose wel gevaarlijk: er kunnen afwijkingen aan het zenuwstelsel of aan het oog ontstaan. Als de moeder vroeg in de zwangerschap besmet raakt, kan dat zelfs leiden tot een miskraam. Infectie in een later stadium kan leiden tot vroeggeboorte.

De oorzaak van toxoplasmose is de parasiet Toxoplasma gondii. Deze toxoplasmaparasieten komen vooral voor in de uitwerpselen van katten. Je kunt de ziekte dus oplopen wanneer je hiermee in contact komt, bijvoorbeeld bij het verschonen van de kattenbak. Vooral in de ontlasting van jonge katten zitten relatief veel eitjes van de parasiet.

Je kunt de ziekte ook oplopen door het eten van rauw vlees van besmette dieren of ongewassen groente. Daarnaast kun je tijdens het tuinieren besmet raken, onder andere door besmette bemesting.

Wanneer je besmet raakt met toxoplasmose krijg je meestal geen specifieke symptomen. Je kunt wel last krijgen van wat vage (griepachtige) klachten:

• Lusteloosheid
• Opgezwollen lymfeklieren
• Lichte koorts

Dit kan enkele weken tot maanden duren. Na een besmetting met de toxoplasmaparasiet ben je voor de rest van je leven immuun, dat wil zeggen dat je er in het vervolg geen klachten meer van zult krijgen.

Mensen met een verminderde weerstand kunnen als gevolg van toxoplasmose de volgende verschijnselen krijgen:

• Koorts
• Algemene malaise
• Ooginfecties
• Lever- en miltvergrotingen
• Huiduitslag
• Hersenbeschadigingen

Er zijn aanwijzingen gevonden dat een toxoplasmose-infectie geassocieerd is met een verandering in het gedrag Ook zijn er (niet heel sterke) associaties met bepaalde psychiatrische ziekten.

Toxoplasmose en zwangerschap

Wanneer je tijdens je zwangerschap besmet raakt met toxoplasmose, kan dit afwijkingen aan het zenuwstelsel of aan het oog van de baby veroorzaken. Wanneer de besmetting vroeg in je zwangerschap plaatsvindt, kan dat zelfs leiden tot een miskraam. In een later stadium kan toxoplasmose leiden tot vroeggeboorte. De baby kan dan last hebben van de volgende symptomen en verschijnselen:

• Koorts
• Uitslag
• Bloedarmoede
• Geelzucht
• Lever- en miltvergroting
• Waterhoofd
• Epilepsie
• Oogschade en gezichtsverlies