Gezondheidsplein is een informatieve website over gezondheid. De gezondheidsinformatie op deze website staat los van eventueel getoonde advertenties.

Teelbalontsteking (orchitis)

Goedgekeurt icoonInformatie goedgekeurd door Dr. K. Vos
4.6 uit 5 - 42 beoordelingen
Beoordeling icoon39 mensen vonden deze informatie nuttig

In het kort:

  • Een teelbalontsteking is een ontsteking van de testikel.
  • De oorzaak van een teelbalontsteking is een infectie door een virus of bacterie of een soa zoals chlamydia.
  • Ook de bof of een ontstoken bijbal of prostaat kunnen de aanleiding zijn van een teelbalontsteking.
  • De symptomen van een ontstoken teelbal zijn een rode en opgezwollen testikel, mogelijke uitstralingspijn en pijn tijdens het vrijen en de zaadlozing.
  • Ga naar de huisarts wanneer je vermoedt dat je een ontstoken teelbal of een soa hebt, je huisarts kan dan de diagnose stellen.

Wat is een teelbalontsteking?

Bij een teelbalontsteking is de teelbal, ook wel zaadbal of testikel genoemd, ontstoken. Hiervan heeft elke man er twee. De teelbal heeft twee functies, namelijk de productie van spermacellen voor de voorplanting en de productie van het mannelijke hormoon testosteron. Soms raakt een teelbal ontstoken, bijvoorbeeld door een bacteriële infectie. Een teelbalontsteking kan in beide testikels optreden, maar meestal ontstaat het aan een kant. De medische benaming voor teelbalontsteking is orchitis.

Bij een teelbalontsteking is de teelbal, ook wel zaadbal of testikel genoemd, ontstoken. Hiervan heeft elke man er twee. De teelbal heeft twee functies, namelijk de productie van spermacellen voor de voorplanting en de productie van het mannelijke hormoon testosteron. Soms raakt een teelbal ontstoken, bijvoorbeeld door een bacteriële infectie. Een teelbalontsteking kan in beide testikels optreden, maar meestal ontstaat het aan een kant. De medische benaming voor teelbalontsteking is orchitis.

Oorzaak teelbalontsteking

Meestal is een bacterie of virus de oorzaak van een teelbalontsteking. Deze krijg je bijvoorbeeld door seksueel contact met iemand die besmet is met een seksueel overdraagbare aandoening (soa), zoals chlamydia, gonorroe of syfilis. Tijdens het vrijen kun je de bacterie overdragen aan de ander. Heb je seksueel contact met wisselende personen? Dan heb je een groter risico op een teelbalontsteking door een bacterie. Zorg dus dat je seks hebt met een condoom.

Ontstoken teelbal bij bof of ontsteking

Een ontstoken teelbal ontstaat soms als gevolg van bof, een zeer besmettelijke virusinfectie van de oorspeekselklier in het gezicht. Als kind word je gevaccineerd tegen bof, maar dit biedt niet altijd volledige bescherming. Een ontsteking van de zaadbal als gevolg van bof ontstaat met name bij jongens net na de puberteit. Ten minste 25% van de jongens met bof heeft teelbalontsteking als bijkomend symptoom.

Een teelbalontsteking kan ook het gevolg zijn van een ontsteking van de bijbal of prostaat. Meestal is het dan een complicatie van de eerdere ontsteking. Een operatieve ingreep aan de urinewegen of prostaat kan ook een teelbalontsteking veroorzaken. Bij een operatie kan een bacterie in de plasbuis en vervolgens in de testikels komen, waardoor deze ontstoken raken.

Daarnaast vergroten aangeboren urinewegproblemen of terugkerende infecties aan de urinewegen het risico op een teelbalontsteking. Sommige bacteriën vinden een weg via de zaadleider en kunnen zo een teelbalontsteking veroorzaken. Dit kan op elke leeftijd gebeuren, maar vooral voor bij mannen boven de 35. Wanneer je ouder wordt, raakt de urinestroom namelijk eerder geblokkeerd door een vergrote prostaat of vernauwde plasbuis. Dit vergroot dan de kans op een infectie of ontsteking.

Meestal is een bacterie of virus de oorzaak van een teelbalontsteking. Deze krijg je bijvoorbeeld door seksueel contact met iemand die besmet is met een seksueel overdraagbare aandoening (soa), zoals chlamydia, gonorroe of syfilis. Tijdens het vrijen kun je de bacterie overdragen aan de ander. Heb je seksueel contact met wisselende personen? Dan heb je een groter risico op een teelbalontsteking door een bacterie. Zorg dus dat je seks hebt met een condoom.

Ontstoken teelbal bij bof of ontsteking

Een ontstoken teelbal ontstaat soms als gevolg van bof, een zeer besmettelijke virusinfectie van de oorspeekselklier in het gezicht. Als kind word je gevaccineerd tegen bof, maar dit biedt niet altijd volledige bescherming. Een ontsteking van de zaadbal als gevolg van bof ontstaat met name bij jongens net na de puberteit. Ten minste 25% van de jongens met bof heeft teelbalontsteking als bijkomend symptoom.

Een teelbalontsteking kan ook het gevolg zijn van een ontsteking van de bijbal of prostaat. Meestal is het dan een complicatie van de eerdere ontsteking. Een operatieve ingreep aan de urinewegen of prostaat kan ook een teelbalontsteking veroorzaken. Bij een operatie kan een bacterie in de plasbuis en vervolgens in de testikels komen, waardoor deze ontstoken raken.

Daarnaast vergroten aangeboren urinewegproblemen of terugkerende infecties aan de urinewegen het risico op een teelbalontsteking. Sommige bacteriën vinden een weg via de zaadleider en kunnen zo een teelbalontsteking veroorzaken. Dit kan op elke leeftijd gebeuren, maar vooral voor bij mannen boven de 35. Wanneer je ouder wordt, raakt de urinestroom namelijk eerder geblokkeerd door een vergrote prostaat of vernauwde plasbuis. Dit vergroot dan de kans op een infectie of ontsteking.

Symptomen teelbalontsteking

Bij een teelbalontsteking ontstaat acute zwelling en pijn aan de ballen die soms uitstraalt naar de lies. Soms gaat dit gepaard met een urineweginfectie en koorts. De meest voorkomende symptomen van teelbalontsteking zijn:

  • Gevoelige en pijnlijke teelbal
  • Rode en gezwollen zaadbal
  • Zwaar gevoel van de zaadbal
  • Uitstralende pijn naar de lies, soms gepaard met een gezwollen liesstreek
  • Pijn bij het vrijen en tijdens de zaadlozing
  • Pijn bij het plassen
  • Minder vaak komt afscheiding uit de penis en bloed in het sperma voor

Bij een teelbalontsteking ontstaat acute zwelling en pijn aan de ballen die soms uitstraalt naar de lies. Soms gaat dit gepaard met een urineweginfectie en koorts. De meest voorkomende symptomen van teelbalontsteking zijn:

  • Gevoelige en pijnlijke teelbal
  • Rode en gezwollen zaadbal
  • Zwaar gevoel van de zaadbal
  • Uitstralende pijn naar de lies, soms gepaard met een gezwollen liesstreek
  • Pijn bij het vrijen en tijdens de zaadlozing
  • Pijn bij het plassen
  • Minder vaak komt afscheiding uit de penis en bloed in het sperma voor

Diagnose teelbalontsteking

Om de diagnose teelbalontsteking te stellen, vraagt de huisarts naar de klachten en doet hij aanvullend lichamelijk onderzoek. Wanneer het vermoeden bestaat dat een soa de oorzaak is, neemt de arts met een wattenstaafje vocht af uit de plasbuis of doet onderzoek naar chlamydia of gonorroe door een gericht onderzoek van de urine. Deze zogenaamde PCR-bepaling blijkt hiervoor het meest betrouwbaar te zijn. Is een soa de oorzaak? Zorg dan dat je de personen waarmee je seks hebt gehad hierover inlicht, zodat zij zich ook laten testen.

De arts onderzoekt de liezen om te kijken of er sprake is van vergrote lymfeklieren in de lies. Hij zal dan voelen aan de liezen of deze gezwollen zijn. Ook kan hij aan de prostaat voelen om deze te  controleren op vergroting en gevoeligheid. Om te onderzoeken of een urineweginfectie een mogelijke oorzaak is, moet je vaak een urineonderzoek laten doen. De arts bekijkt de urine dan op afwijkingen.

Om de diagnose teelbalontsteking te stellen, vraagt de huisarts naar de klachten en doet hij aanvullend lichamelijk onderzoek. Wanneer het vermoeden bestaat dat een soa de oorzaak is, neemt de arts met een wattenstaafje vocht af uit de plasbuis of doet onderzoek naar chlamydia of gonorroe door een gericht onderzoek van de urine. Deze zogenaamde PCR-bepaling blijkt hiervoor het meest betrouwbaar te zijn. Is een soa de oorzaak? Zorg dan dat je de personen waarmee je seks hebt gehad hierover inlicht, zodat zij zich ook laten testen.

De arts onderzoekt de liezen om te kijken of er sprake is van vergrote lymfeklieren in de lies. Hij zal dan voelen aan de liezen of deze gezwollen zijn. Ook kan hij aan de prostaat voelen om deze te  controleren op vergroting en gevoeligheid. Om te onderzoeken of een urineweginfectie een mogelijke oorzaak is, moet je vaak een urineonderzoek laten doen. De arts bekijkt de urine dan op afwijkingen.

Verder lezen

Pagina laatst aangepast op 15-03-2023

Auteur: Redactie Gezondheidsplein

Deze informatie is gecontroleerd door:

Vond je deze informatie nuttig?

4.6 uit 5 - 42 beoordelingen

Heeft deze informatie jou geholpen?

.
- Advertentie -
- Advertentie -