Shock

In het kort:

• Een shock is een situatie waarin je bloeddruk te laag is om je lichaam van bloed en zuurstof te voorzien.
• Er zijn verschillende vormen: hypovolemische shock, cardiogene shock, obstructieve shock en distributieve shock.
• Oorzaken kunnen bijvoorbeeld bloedverlies, hartfalen of problemen met de bloedvaten zijn.
• Symptomen kunnen onder andere overmatig zweten, een snelle ademhaling en rillen zijn.
• Een directe behandeling is van levensbelang, bel gelijk een ambulance wanneer je iemand ziet die een shock heeft.
• Totdat het ambulancepersoneel er is, is het belangrijk om onder andere rustig te blijven en te zorgen dat het slachtoffer gaat liggen.
• De behandeling van een shock in het ziekenhuis kan bestaan uit het toedienen van antibiotica of bloedverdunners.

Een shock is een levensbedreigende situatie. Als je in shock bent, is namelijk je bloeddruk te laag om je lichaam van voldoende bloed en zuurstof te voorzien. Er zijn verschillende vormen van shock, waaronder:

• Hypovolemische shock.
• Cardiogene shock.
• Obstructieve shock.
• Distributieve shock. 

Iedere shock is een reactie van je lichaam op een levensbedreigende situatie, ongeacht de soort shock. Of die levensbedreigende situatie nu bloedverlies of een allergische reactie is, het lichaam probeert dit op te lossen. Tijdens een shock wordt de doorbloeding slechter. Dit merk je allereerst aan je huid, die bleker wordt. Je gaat ook meer zweten. In een poging om je hart, longen en je hersenen zo lang mogelijk van bloed te kunnen voorzien zal je lichaam zijn bloed terugtrekken uit:

• Je huid en slijmvliezen.
• Je spieren en onderhuids bindweefsel.
• Je spijsvertering, lever en milt.
• Je nieren.

Pas als er geen andere mogelijkheid meer is, zullen je hart, longen en hersenen last krijgen van de shock. Als het zover is, is je overlevingskans erg klein. Hoe sneller er gereageerd wordt op een shocktoestand, hoe beter.

De vier verschillende vormen van een shock hebben verschillende oorzaken:

• Hypovolemische shock. Oorzaken van hypovolemische shock zijn bijvoorbeeld fors bloedverlies, vochtverlies en uitdroging. Doordat je minder bloed in je bloedbaan hebt, krijgen je lichaamscellen niet genoeg zuurstof. Dit type shock heeft dus veel te maken met je bloeddruk. De behandeling van een hypovolemische shock zal dan ook bestaan uit het verbeteren van je bloeddruk.
• Cardiogene shock. Een cardiogene shock wordt veroorzaakt door hartfalen. Je hart heeft te weinig pompkracht. Daardoor krijgt je lichaam niet genoeg bloed en zuurstof.
• Obstructieve shock. Een obstructieve shock ontstaat doordat er een obstructie in de bloedbaan is. De bloedbaan kan bijvoorbeeld verstopt zijn door een bloedprop. Door de verstopping kan het bloed niet voldoende rondgepompt worden.
• Distributieve shock. Hieronder vallen de zogenaamde septische shock, de anafylactische shock en de neurogene shock. Het probleem bij deze vormen van shock is de verdeling van je bloed. Je hebt geen verlies van bloed, maar je bloedvaten gaan zo ver open staan dat je te weinig bloed hebt om de druk hoog te houden. Hierdoor verdwijnt druk en krijgt je lichaam te weinig zuurstof. Voor meer informatie over de anafylactische shock, het herstel en de behandeling verwijzen we je graag door naar de pagina over de anafylactische shock.

Hoewel de oorzaak van de verschillende vormen van shock verschillend zijn, zijn de symptomen gelijk. De onderstaande symptomen gelden dus voor onder andere een septische shock, hypovolemische shock en anafylactische shock:

• Een koude, bleke huid.
• Overmatig zweten.
• Verwardheid en onrust.
• Een snelle ademhaling.
• Een snelle, maar zwakke pols.
• Rillen.
• Een ingevallen gezicht.
• Dorst en misselijkheid.
• Een lage bloeddruk.
• Minder urineproductie.
• Verlies van bewustzijn.