Nierkanker

Nierkanker is een vorm van kanker in de nieren. Bij volwassenen gaat het in 90 tot 95 procent van de gevallen om niercelkanker. Deze vorm van nierkanker noemen ze ook wel een niercelcarcinoom en vroeger sprak men van een Grawitztumor. Een Wilms tumor is een niertumor die vooral voorkomt bij kinderen onder de vijf jaar.

Er zijn verschillende vormen van niercelkanker:

• Chromofoob niercelkanker
• Heldercellige niercelkanker
• Papillair niercelkanker

Er bestaan nog enkele andere vormen van niercelkanker, maar die zijn erg zeldzaam. Nierkanker komt voornamelijk voor bij mensen tussen de 60 en 84 jaar.

Wat doen de nieren?

De nieren zijn twee boonvormige organen die met een urinebuis verbonden worden aan de blaas. De nieren reinigen het bloed en het afval blijft achter in de vorm van urine. De blaas vangt de urine op totdat deze het lichaam verlaat.

De precieze oorzaak van nierkanker is niet bekend. Wel is duidelijk dat er een aantal risicofactoren is die relevant zijn bij de ontwikkeling van niertumoren. Deze risicofactoren zijn onder andere:

• Roken.
• Overgewicht
• Voeding
• Hoge bloeddruk
• Een genetische nierziekte die kan ontwikkelen tot nierkanker

Uit onderzoek blijkt dat rokers ongeveer anderhalf keer zo veel hebben op het krijgen van nierkanker. In zeldzame gevallen is erfelijke aanleg de oorzaak van niertumoren. Dit betreft echter maar twee procent van de mensen die nierkanker heeft. Deze erfelijke aanleg betekent niet dat mensen per definitie een niertumor ontwikkelen, maar dat de kans bij hen groter is. Personen waarbij de erfelijke aanleg bekend is worden jaarlijks gecontroleerd.

In het beginstadium van nierkanker zijn er vaak geen symptomen. Nierkanker wordt daarom vaak pas in een laat stadium of per toeval ontdekt tijdens een lichamelijk onderzoek.

Symptomen die kunnen duiden op nierkanker zijn:

• Bloed in je urine
• Nachtelijk zweten
• Vermoeidheid
• Pijn aan je zij
• Lusteloosheid
• Koorts
• Geen eetlust
• Gewichtsverlies

Het is belangrijk om te weten dat deze symptomen en klachten niet uitsluitend wijzen op een niertumor. Verschillende klachten kunnen ook bij andere (onschuldige) ziektes voorkomen. Neem contact op met je arts als deze symptomen aanwezig blijven, erger worden of als je je zorgen maakt.

Als je huisarts vermoedt dat je symptomen horen bij nierkanker, dan stuurt hij je door naar de uroloog of internist. Met verschillende onderzoeken bepaalt een arts of er echt sprake is van nierkanker. Voorbeelden hiervan zijn:

• Bloed- en urineonderzoek geven een eerste indruk van de conditie van je nieren. Ook geeft dit onderzoek informatie over de functie van andere organen in je lichaam.
• Echografie. Tijdens een echografie kijkt een arts met behulp van geluidsgolven naar je organen, waaronder je nieren. Eventuele afwijkingen wijzen wellicht op een niertumor.

Indien de bovenstaande onderzoeken duiden op nierkanker, is aanvullend onderzoek noodzakelijk. Bijvoorbeeld:

• Een CT-scan. Röntgenstraling brengt je organen en weefsels in beeld.
• Een MRI-scan. Met behulp van magneetvelden wordt een dwarsdoorsnede zichtbaar van het lichaam. Eventuele tumoren en uitzaaiingen zijn hierdoor zichtbaar.

Soms voert de arts nog aanvullende onderzoeken uit om te bepalen in welk stadium de nierkanker zich bevindt en of er uitzaaiingen zijn. De verschillende soorten stadia zijn te vinden op kanker.nl.