Gezondheidsplein is een informatieve website over gezondheid. De gezondheidsinformatie op deze website staat los van eventueel getoonde advertenties.

Bedplassen (Enuresis nocturna)

Goedgekeurt icoonInformatie goedgekeurd door MSc. P. Schipper
Nog geen beoordelingen
Beoordeling icoon0 mensen vonden deze informatie nuttig

Wat is bedplassen?

Bedplassen, ook wel enuresis nocturna genoemd, is een vervelende aandoening waarbij de hersenen te laat een signaal vanuit de blaas ontvangen dat je moet plassen. Hierdoor heb je te laat door dat je aandrang hebt en plas je in bed. Hoewel veel mensen denken dat het een typisch probleem bij kinderen is, komt bedplassen zowel bij kinderen als volwassenen voor.

Bedplassen bij kinderen

Als je blaas vol raakt, stuurt deze een signaal naar de hersenen dat je naar het toilet moet. Bij veel kinderen komt dit signaal 's nachts te laat door, waardoor zij in bed plassen. Bedplassen is een ongevaarlijk, maar erg vervelend probleem. Vooral jongens lijken er meer last van te hebben dan meisjes, wel tot twee keer zo vaak als meisjes. Bij 5-jarige kinderen heeft nog één op de zes kinderen last van bedplassen. Bedplassen neemt af met de leeftijd.

Vanaf een leeftijd van ongeveer 1,5 jaar wordt een kind zindelijk en leert het signaal van een volle blaas te herkennen. Meestal zijn kinderen eerst overdag zindelijk en worden pas later ook ’s nachts zindelijk. Veel kinderen zijn vanaf een leeftijd van 3 jaar ook ’s nachts zindelijk. Tot een jaar of vijf is bedplassen zeker niet vreemd. Bij kinderen tot 5 jaar spreken we officieel van bedplassen als zij gemiddeld tweemaal per week ’s nachts in bed plassen, gemeten in de afgelopen 3 maanden. Bij kinderen ouder dan 5 jaar is dat wanneer zij ten minste tweemaal per maand in bed plassen.

Bedplassen bij volwassenen

Hoewel het minder bekend is, plast ongeveer één procent van de volwassenen soms in bed. Dit is iets anders dan incontinentie, bedplassers verliezen namelijk alleen ’s nachts de controle over hun blaas terwijl mensen met incontinentie de gehele dag ongewenst urine verliezen. Bij een volwassene spreken we van bedplassen wanneer zij tenminste eenmaal per maand in bed plassen. Bedplassen kan voor een volwassene leiden tot veel schaamte en onzekerheid.

Bedplassen, ook wel enuresis nocturna genoemd, is een vervelende aandoening waarbij de hersenen te laat een signaal vanuit de blaas ontvangen dat je moet plassen. Hierdoor heb je te laat door dat je aandrang hebt en plas je in bed. Hoewel veel mensen denken dat het een typisch probleem bij kinderen is, komt bedplassen zowel bij kinderen als volwassenen voor.

Bedplassen bij kinderen

Als je blaas vol raakt, stuurt deze een signaal naar de hersenen dat je naar het toilet moet. Bij veel kinderen komt dit signaal 's nachts te laat door, waardoor zij in bed plassen. Bedplassen is een ongevaarlijk, maar erg vervelend probleem. Vooral jongens lijken er meer last van te hebben dan meisjes, wel tot twee keer zo vaak als meisjes. Bij 5-jarige kinderen heeft nog één op de zes kinderen last van bedplassen. Bedplassen neemt af met de leeftijd.

Vanaf een leeftijd van ongeveer 1,5 jaar wordt een kind zindelijk en leert het signaal van een volle blaas te herkennen. Meestal zijn kinderen eerst overdag zindelijk en worden pas later ook ’s nachts zindelijk. Veel kinderen zijn vanaf een leeftijd van 3 jaar ook ’s nachts zindelijk. Tot een jaar of vijf is bedplassen zeker niet vreemd. Bij kinderen tot 5 jaar spreken we officieel van bedplassen als zij gemiddeld tweemaal per week ’s nachts in bed plassen, gemeten in de afgelopen 3 maanden. Bij kinderen ouder dan 5 jaar is dat wanneer zij ten minste tweemaal per maand in bed plassen.

Bedplassen bij volwassenen

Hoewel het minder bekend is, plast ongeveer één procent van de volwassenen soms in bed. Dit is iets anders dan incontinentie, bedplassers verliezen namelijk alleen ’s nachts de controle over hun blaas terwijl mensen met incontinentie de gehele dag ongewenst urine verliezen. Bij een volwassene spreken we van bedplassen wanneer zij tenminste eenmaal per maand in bed plassen. Bedplassen kan voor een volwassene leiden tot veel schaamte en onzekerheid.

Onderzoek naar bedplassen

Voorheen dacht men dat er in de nacht meer urine werd geproduceerd door een tekort aan vasopressine (een bepaalde stof), tegenwoordig blijkt deze relatie minder duidelijk. Er zijn aanwijzingen voor een relatie tussen psychologische mechanismen en bedplassen. Ook zou slaapdiepte mee spelen. De rol van zenuwen en controle over de blaas hierdoor is beperkt. Bij bedplassen wordt er uiteindelijk meer urine geproduceerd dan de blaas kan opslaan en wordt iemand niet wakker van een volle blaas.

Voorheen dacht men dat er in de nacht meer urine werd geproduceerd door een tekort aan vasopressine (een bepaalde stof), tegenwoordig blijkt deze relatie minder duidelijk. Er zijn aanwijzingen voor een relatie tussen psychologische mechanismen en bedplassen. Ook zou slaapdiepte mee spelen. De rol van zenuwen en controle over de blaas hierdoor is beperkt. Bij bedplassen wordt er uiteindelijk meer urine geproduceerd dan de blaas kan opslaan en wordt iemand niet wakker van een volle blaas.

Oorzaak van bedplassen

Bij kinderen is er meestal geen lichamelijke oorzaak voor bedplassen. Het heeft eerder te maken met stress, bijvoorbeeld als er een nieuw zusje of broertje wordt geboren, de ouders gaan scheiden of als er een verhuizing of ruzie is. In deze gevallen is het heel normaal als een peuter die al een tijdje zindelijk is, nog een enkele keer in bed plast.

Stress is echter meestal niet de oorzaak bij kinderen die 's nachts nooit droog zijn geweest. Bij hen zijn de zenuwen en spieren die de blaasfunctie beheersen nog niet volgroeid. Ook speelt erfelijkheid een grote rol. Heeft één van de ouders lang in bed geplast, dan is de kans groot dat het bij hun kinderen ook zal gebeuren. Meestal gaat bij hen het bedplassen in de puberteit vanzelf over. Slechts in enkele gevallen is er lichamelijk iets mis, bijvoorbeeld bij een urineweginfectiespina bifida (open ruggetje) of suikerziekte. Het is moeilijk om voor bedplassen één oorzaak aan te wijzen. Vaak is het een combinatie van factoren.

Bij volwassenen is de oorzaak van bedplassen vaker fysiek. Er kan sprake zijn van een hormonaal probleem. Verder komt bedplassen vaker voor bij vrouwen met terugkerende urineweginfecties.

Bij kinderen is er meestal geen lichamelijke oorzaak voor bedplassen. Het heeft eerder te maken met stress, bijvoorbeeld als er een nieuw zusje of broertje wordt geboren, de ouders gaan scheiden of als er een verhuizing of ruzie is. In deze gevallen is het heel normaal als een peuter die al een tijdje zindelijk is, nog een enkele keer in bed plast.

Stress is echter meestal niet de oorzaak bij kinderen die 's nachts nooit droog zijn geweest. Bij hen zijn de zenuwen en spieren die de blaasfunctie beheersen nog niet volgroeid. Ook speelt erfelijkheid een grote rol. Heeft één van de ouders lang in bed geplast, dan is de kans groot dat het bij hun kinderen ook zal gebeuren. Meestal gaat bij hen het bedplassen in de puberteit vanzelf over. Slechts in enkele gevallen is er lichamelijk iets mis, bijvoorbeeld bij een urineweginfectiespina bifida (open ruggetje) of suikerziekte. Het is moeilijk om voor bedplassen één oorzaak aan te wijzen. Vaak is het een combinatie van factoren.

Bij volwassenen is de oorzaak van bedplassen vaker fysiek. Er kan sprake zijn van een hormonaal probleem. Verder komt bedplassen vaker voor bij vrouwen met terugkerende urineweginfecties.

Symptomen van bedplassen

Bedplassen is vrij gemakkelijk te herkennen. Het ondergoed is nat en vaak is er een natte vlek zichtbaar in het matras. Wanneer er slechts een aantal urinevlekjes in het ondergoed te zien zijn valt dit overigens niet onder bedplassen, maar onder incontinentie.

Veel kinderen schamen zich als ze in bed hebben geplast. Daardoor kunnen ze zich nerveus of lastig gaan gedragen.

Bedplassen is vrij gemakkelijk te herkennen. Het ondergoed is nat en vaak is er een natte vlek zichtbaar in het matras. Wanneer er slechts een aantal urinevlekjes in het ondergoed te zien zijn valt dit overigens niet onder bedplassen, maar onder incontinentie.

Veel kinderen schamen zich als ze in bed hebben geplast. Daardoor kunnen ze zich nerveus of lastig gaan gedragen.

Gevolgen bedplassen 

Voor het kind zelf

Bedplassen kan voor kinderen erg ingrijpend zijn: het is meer dan alleen een nat bed. Het betekent ook een verstoorde slaap wat kan leiden tot concentratieproblemen tijdens de (school)dag. Ook kunnen kinderen last krijgen van verminderd zelfvertrouwen. Als kinderen ouder worden en zich er steeds meer van bewust worden, kan het een vernederende ervaring zijn. Veel kinderen beginnen zich te schamen. Uit angst om bij anderen in hun bed te plassen, durven ze niet uit logeren of op schoolkamp te gaan.

Voor de ouders

Bedplassen heeft naast praktische ook psychische gevolgen voor de ouders. Bij praktische gevolgen van bedplassen valt te denken aan het vaker moeten verschonen van het beddengoed en wellicht de extra aanschaf van luiers. Daarnaast is het belangrijk voor ouders om op een goede manier mee om te gaan met het bedplassen van je kind. Wacht niet af, maar onderneem actie. Want aan bedplassen is heel goed iets te doen. Straffen heeft hierbij geen zin. De stress en frustratie van de ouders kan te veel druk leggen op het kind en de rest van het gezin. Als je kind ouder wordt en het zelf als een probleem gaat ervaren, doe je er verstandig aan om het te gaan behandelen. Sommige ouders hebben het gevoel dat hun kind expres in bed plast om te treiteren of aandacht te krijgen. Onthoud dat bedplassen voor het kind zelf erg vervelend is en dat bedplassen vrijwel nooit slechts aandachttrekkerij is.

Voor het kind zelf

Bedplassen kan voor kinderen erg ingrijpend zijn: het is meer dan alleen een nat bed. Het betekent ook een verstoorde slaap wat kan leiden tot concentratieproblemen tijdens de (school)dag. Ook kunnen kinderen last krijgen van verminderd zelfvertrouwen. Als kinderen ouder worden en zich er steeds meer van bewust worden, kan het een vernederende ervaring zijn. Veel kinderen beginnen zich te schamen. Uit angst om bij anderen in hun bed te plassen, durven ze niet uit logeren of op schoolkamp te gaan.

Voor de ouders

Bedplassen heeft naast praktische ook psychische gevolgen voor de ouders. Bij praktische gevolgen van bedplassen valt te denken aan het vaker moeten verschonen van het beddengoed en wellicht de extra aanschaf van luiers. Daarnaast is het belangrijk voor ouders om op een goede manier mee om te gaan met het bedplassen van je kind. Wacht niet af, maar onderneem actie. Want aan bedplassen is heel goed iets te doen. Straffen heeft hierbij geen zin. De stress en frustratie van de ouders kan te veel druk leggen op het kind en de rest van het gezin. Als je kind ouder wordt en het zelf als een probleem gaat ervaren, doe je er verstandig aan om het te gaan behandelen. Sommige ouders hebben het gevoel dat hun kind expres in bed plast om te treiteren of aandacht te krijgen. Onthoud dat bedplassen voor het kind zelf erg vervelend is en dat bedplassen vrijwel nooit slechts aandachttrekkerij is.

Bronnen

Deze informatie is gebaseerd op de volgende bronnen:

Deze informatie is gebaseerd op de volgende bronnen:

Verder lezen

Pagina laatst aangepast op 15-03-2023

Auteur: Redactie Gezondheidsplein

Deze informatie is gecontroleerd door:

MD. P. Schipper, arts
MSc. P. Schipper

Basisarts (psychiater i.o.)

Mondriaan

Vond je deze informatie nuttig?

Nog geen beoordelingen

Heeft deze informatie jou geholpen?

.
- Advertentie -
- Advertentie -