Alkalose is een te hoge basiciteit van je bloed. Het tegenovergestelde, een te hoog zuurgehalte van je bloed, noem je acidose. Om te begrijpen wat dit inhoudt, zul je wat meer moeten weten over het zuur-base systeem.
Hoe zuur of basisch (het tegenovergestelde van zuur) iets is, wordt aangegeven met de zuurgraad, ook wel pH-waarde genoemd. Stoffen met een pH-waarde van 1 tot 7 zijn zuur en stoffen met een pH-waarde van 7 tot en met 14 zijn basisch (ook wel alkalisch genoemd). De meeste stoffen in je lichaam zijn licht-basisch (een uitzondering is maagzuur). Je bloed hoort bijvoorbeeld een pH-waarde tussen de 7,35 en de 7,45 te hebben, dan is er sprake van een goed zuur-base evenwicht. De zuurgraad van je bloed hangt af van hoeveel zure of basische stoffen erin zijn opgelost.
Als je bloed te basisch wordt, probeert je lichaam dit te herstellen. Je gaat minder ademhalen (dit doe je vooral onbewust, in je slaap) zodat een kleiner aantal zure stoffen je lichaam kunnen verlaten via de lucht die je uitademt. Ook kunnen je nieren het uitscheiden van zure stoffen via je plas beperken en dat van basische stoffen juist vergroten. Als je gezond bent, zal het evenwicht zich weer herstellen. Als dit niet zo is en de pH-waarde van je bloed stijgt boven de 7.45, dan spreek je van alkalose. Afhankelijk van de onderliggende oorzaak zijn er twee soorten alkalose te onderscheiden:
- Metabole alkalose.
- Respiratoire alkalose.
Metabole alkalose
Als je bloed te basisch wordt doordat je stofwisseling verstoord is, noem je dit metabole alkalose.
Respiratoire alkalose
Deze vorm van alkalose komt meestal doordat je te snel of te diep ademt, ook wel hyperventilatie genoemd. Hierdoor verlaten te veel zure stoffen je lichaam via de ademhaling verlaten. Zeer ernstige respiratoire alkalose komt alleen voor als naast het hyperventileren je nieren het evenwicht nog niet hebben kunnen herstellen, door meer basische stoffen en minder zure stoffen uit te scheiden via je plas.