Ziekte van Graves

In het kort:

• De ziekte van Graves is een auto-immuunziekte.
• Bij deze aandoening heb je vaak eerst last van een te snel werkende schildklier, ook wel hyperthyreoïdie genoemd.
• In een latere fase kan de schildklier juist traag werken, ook wel hypothyreoïdie.
• Symptomen van een te snel werkende schildklier zijn vermoeidheid, gewichtsverlies, snelle en onregelmatige hartslag en niet goed tegen warmte kunnen.
• Schildklierproblemen uiten zich onder andere ook door de oogziekte van Graves en pretibiaal myxoedeem (huidafwijkingen aan de scheenbenen)  
• Risicofactoren voor het ontwikkelen van de ziekte van Graves zijn onder andere roken, jodiumgebruik, sommige infecties, stress, zwangerschap en erfelijke aanleg.  
• De ziekte van Graves wordt behandeld met medicatie en/of een operatie.

Ongeveer één miljoen mensen hebben schildklierproblemen. Daarvan hebben ongeveer 75.000 mensen de ziekte van Graves.
De ziekte van Graves is een auto-immuunziekte. Ook wordt de ziekte van Graves vaak beschreven als een multi-systeemaandoening, waarmee bedoeld wordt dat de ziekte van Graves effect heeft op de samenwerking van organen. Dit uit zich in de oogziekte van Graves en het pretibiaal myxoedeem.

Wat betekent de ziekte van Graves?

De ziekte van Graves wordt ook wel eens de ziekte van Graves-Basedow genoemd. In eerste instantie manifesteert de ziekte van Graves zich meestal door hyperthyreoïdie. Hyperthyreoïdie is een moeilijk woord voor een te snel werkende schildklier. In een later stadium kan een te traag werkende schildklier voor schildklierproblemen zorgen. Een ander woord voor een te traag werkende schildklier is hypothyreoïdie.

De ziekte van Graves is een auto-immuunziekte die schildklierproblemen veroorzaakt. Normaal beschermt je lichaam je tegen alle vreemde stoffen die het lichaam binnenkomen met behulp van het afweersysteem. Het afweersysteem reageert op de vreemde stoffen door antistoffen aan te maken. Deze antistoffen vallen de vreemde stoffen aan en zorgen ervoor dat de vreemde stoffen door je lichaam opgeruimd kunnen worden. 

Bij een auto-immuunziekte maakt het lichaam antistoffen aan die lichaamseigen cellen of weefsels aanvallen. In het geval van de ziekte van Graves, worden er antistoffen specifiek tegen de schildklier aangemaakt. Daardoor gaat je schildklier te veel schildklierhormoon produceren wat voor verschillende schildklierproblemen zorgt. 

Risicofactoren

Er zijn risicofactoren bekend die bij kunnen dragen aan het ontwikkelen van de ziekte van Graves zoals:

• Roken
• Jodiumgebruik.
• Stress.
• Zwangerschap.
• Sommige infecties.
• Erfelijkheid. Als iemand in je familie de ziekte van Graves heeft, heb jij ook een grotere kans dat je de ziekte van Graves krijgt.

Zoals beschreven kan de ziekte van Graves zich uiten in een te snel werkende schildklier (hyperthyreoïdie) of uiteindelijk in een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie). Symptomen van een te snel werkende schildklier en een te traag werkende schildklier verschillen onderling.

Schildklierproblemen bij een te snel werkende schildklier

Schildklierproblemen bij een te snel werkende schildklier kenmerken zich door een lichaam wat in overdrive gaat, oftewel lichaamsprocessen versnellen. Symptomen die passen bij een te snel werkende schildklier zijn:

• Onbedoeld gewichtsverlies
• Hartkloppingen 
• Beven 
• Zweten 
• Een gejaagd of geïrriteerd gevoel
• Vermoeidheid 
• Diarree 
• Pijnlijke ogen 
• Verminderd zicht 
• Verandering in je menstruatiepatroon 
• Huidklachten: je huid kan warm en vochtig aanvoelen 
• Een opgezette schildklier, ook wel struma genoemd

Schildklierproblemen bij een te traag werkende schildklier

Schildklierproblemen bij een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie) daarentegen kenmerken zich door een lichaam wat in slow motion gaat. In enkele gevallen is de ziekte van Graves verder gevorderd en is er sprake van een traag werkende schildklier. In dit geval zullen de volgende symptomen voorkomen:

• Verlies van emotie en enthousiasme
• Extreme vermoeidheid
• Hartklachten
• Menstruatieproblemen
• Libidoverlies
• Gevoeligheid voor kou
• Geen transpiratie
• Haaruitval
• Opgezet gezicht
• Gewichtstoename
• Hese/ diepere stem

 Oogziekte van Graves

Bij ongeveer twintig procent van de mensen met de ziekte van Graves met een te snel werkende schildklier komt de oogziekte van Graves voor. Dit kenmerkt zich door uitpuilende ogen en oogkasafwijkingen. Dit komt door een ontsteking van het weefsel in de oogkas. 

Pretibiaal myxoedeem

Een specifiek symptoom bij de ziekte van Graves en gerelateerde schildklierproblemen is het pretibiaal myxoedeem. Dit is een huidaandoening aan de scheenbenen. De huid is verdikt, week, jeukt en is paarsbruin verkleurd. Ook is er sprake van vochtophoping (oedeem) waarbij geen putten gedrukt kunnen worden in de huid.

Een arts zal eerst vragen naar de klachten en een lichamelijk onderzoek doen. Als de arts dan vermoedt dat je de ziekte van Graves hebt, zal hij een bloedonderzoek doen. In het bloed kun je zien hoeveel schildklierhormoon er wordt geproduceerd.

Aanvullend beeldonderzoek kan worden gedaan met een echo en een scintigrafie. Er kan ook een oogonderzoek worden gedaan als er klachten zijn die passen bij de oogziekte van Graves.