Gezondheidsplein is een informatieve website over gezondheid. De gezondheidsinformatie op deze website staat los van eventueel getoonde advertenties.

Liesbreuk (hernia linguinalis)

Goedgekeurt icoonInformatie goedgekeurd door Drs. MPH H. Vrij-Mazee
4.8 uit 5 - 21 beoordelingen
Beoordeling icoon21 mensen vonden deze informatie nuttig

In het kort:

  • Een liesbreuk is een uitstulping van het buikvlies in de liesstreek. Hierdoor kan een stukje buikvlies of darm uitpuilen. 
  • Een liesbreuk kan gevaarlijk zijn wanneer deze beklemd raakt.
  • Een liesbreuk komt vaker bij mannen dan bij vrouwen voor. 
  • Een liesbreuk gaat niet vanzelf over. 

Wat is een liesbreuk?

Een liesbreuk is een uitstulping van het buikvlies in de liesstreek. Hierdoor kan een stukje buikvlies of darm wat in de buikholte zit, gaan uitpuilen. Dit resulteert in een zwelling. Het ontstaat door een zwakke plek of een opening in de buikwand, ook wel breukpoort genoemd. De medische term voor liesbreuk is ‘hernia linguinalis’. Een liesbreuk gaat niet vanzelf over en kan geleidelijk groter worden. 

Is een liesbreuk gevaarlijk?

Een liesbreuk kan gevaarlijk zijn wanneer deze beklemd raakt. De zwelling neemt dan toe, doordat een stukje vet of darm vast zit in de zwakke plek. Je loopt dan risico op veel pijn en moet meestal direct geopereerd worden.

Liesbreuk bij mannen, vrouwen en kinderen

De aandoening komt vaker bij mannen voor dan bij vrouwen. Ongeveer 27% van de mannen krijgt ooit een liesbreuk, terwijl dit maar 2% is bij vrouwen. Dit komt doordat de buikwand van mannen vaak minder sterk is dan die van vrouwen. 

Liesbreuken kunnen op alle leeftijden ontstaan, ook bij kinderen. Een liesbreuk bij kinderen ontstaat meestal anders dan een liesbreuk bij volwassenen. Bij kinderen ontwikkelt deze zich vaak al in de buik van de moeder. 

Een liesbreuk is een uitstulping van het buikvlies in de liesstreek. Hierdoor kan een stukje buikvlies of darm wat in de buikholte zit, gaan uitpuilen. Dit resulteert in een zwelling. Het ontstaat door een zwakke plek of een opening in de buikwand, ook wel breukpoort genoemd. De medische term voor liesbreuk is ‘hernia linguinalis’. Een liesbreuk gaat niet vanzelf over en kan geleidelijk groter worden. 

Is een liesbreuk gevaarlijk?

Een liesbreuk kan gevaarlijk zijn wanneer deze beklemd raakt. De zwelling neemt dan toe, doordat een stukje vet of darm vast zit in de zwakke plek. Je loopt dan risico op veel pijn en moet meestal direct geopereerd worden.

Liesbreuk bij mannen, vrouwen en kinderen

De aandoening komt vaker bij mannen voor dan bij vrouwen. Ongeveer 27% van de mannen krijgt ooit een liesbreuk, terwijl dit maar 2% is bij vrouwen. Dit komt doordat de buikwand van mannen vaak minder sterk is dan die van vrouwen. 

Liesbreuken kunnen op alle leeftijden ontstaan, ook bij kinderen. Een liesbreuk bij kinderen ontstaat meestal anders dan een liesbreuk bij volwassenen. Bij kinderen ontwikkelt deze zich vaak al in de buik van de moeder. 

Symptomen van een liesbreuk

Een liesbreuk kun je herkennen aan:

  • Een bobbel in de lies. Deze is het best zichtbaar wanneer je staat, hoest of perst. De bobbel kan verdwijnen als je gaat liggen.
  • Een zeurderig, branderig of pijnlijk gevoel in de lies.
  • Rode verkleuring van de huid op de plek van de breuk. 
  • Misselijkheid en overgeven als de liesbreuk beklemd raakt. 
  • Bij mannen: een pijnlijke of gezwollen teelbal.

Je hoeft niet alle bovenstaande klachten te hebben. Sommige mensen met een liesbreuk hebben bijvoorbeeld alleen last van een zwelling, maar geen pijn. Andersom kan iemand ook (pijn)klachten hebben, zonder dat er een zwelling in de lies zit. 

Vraag je je af of je een liesbreuk hebt? Ga dan naar de symptomenchecker.

Symptomenchecker

Een liesbreuk kun je herkennen aan:

  • Een bobbel in de lies. Deze is het best zichtbaar wanneer je staat, hoest of perst. De bobbel kan verdwijnen als je gaat liggen.
  • Een zeurderig, branderig of pijnlijk gevoel in de lies.
  • Rode verkleuring van de huid op de plek van de breuk. 
  • Misselijkheid en overgeven als de liesbreuk beklemd raakt. 
  • Bij mannen: een pijnlijke of gezwollen teelbal.

Je hoeft niet alle bovenstaande klachten te hebben. Sommige mensen met een liesbreuk hebben bijvoorbeeld alleen last van een zwelling, maar geen pijn. Andersom kan iemand ook (pijn)klachten hebben, zonder dat er een zwelling in de lies zit. 

Vraag je je af of je een liesbreuk hebt? Ga dan naar de symptomenchecker.

Symptomenchecker

Oorzaken van een liesbreuk

Er zijn verschillende oorzaken van een liesbreuk bekend:

  1. Aangeboren liesbreuk. Dit is de meest voorkomende oorzaak, met name bij jongens. Het kanaal waardoor de testikels zijn ingedaald is nog niet gesloten.
  2. Druk of spanning op de buikwand in combinatie met verzwakking van de spieren en het bindweefsel in de buikwand. Hierdoor kan er geleidelijk een zwakke plek ontstaan in de buikwand. 

De buikwand kan verzwakken door:

  • Overgewicht
  • Zwaar werk waarbij je veel moet tillen. 
  • Persen bij het poepen (bijvoorbeeld vanwege obstipatie). 
  • Langdurig hoesten (bijvoorbeeld door roken). 
  • Roken.

Er zijn verschillende oorzaken van een liesbreuk bekend:

  1. Aangeboren liesbreuk. Dit is de meest voorkomende oorzaak, met name bij jongens. Het kanaal waardoor de testikels zijn ingedaald is nog niet gesloten.
  2. Druk of spanning op de buikwand in combinatie met verzwakking van de spieren en het bindweefsel in de buikwand. Hierdoor kan er geleidelijk een zwakke plek ontstaan in de buikwand. 

De buikwand kan verzwakken door:

  • Overgewicht
  • Zwaar werk waarbij je veel moet tillen. 
  • Persen bij het poepen (bijvoorbeeld vanwege obstipatie). 
  • Langdurig hoesten (bijvoorbeeld door roken). 
  • Roken.

Diagnose van een liesbreuk

Een huisarts kan in veel gevallen snel zien of er sprake is van een breuk in de lies. Bij het intakegesprek kan gevraagd worden om staand op je hand te blazen. Hierdoor is de zwelling beter zichtbaar en kan een liesbreuk geconstateerd worden. 

Toch kunnen er twijfels ontstaan. Deze ontstaan in de volgende situaties:

  • De locatie van de zwelling is onduidelijk.
  • De zwelling is tijdelijk afgenomen. 
  • Er is geen sprake van een voelbare zwelling, maar er zijn wel klachten.

In bovenstaande gevallen zal de huisarts je doorverwijzen naar het ziekenhuis voor een echo. 

Een huisarts kan in veel gevallen snel zien of er sprake is van een breuk in de lies. Bij het intakegesprek kan gevraagd worden om staand op je hand te blazen. Hierdoor is de zwelling beter zichtbaar en kan een liesbreuk geconstateerd worden. 

Toch kunnen er twijfels ontstaan. Deze ontstaan in de volgende situaties:

  • De locatie van de zwelling is onduidelijk.
  • De zwelling is tijdelijk afgenomen. 
  • Er is geen sprake van een voelbare zwelling, maar er zijn wel klachten.

In bovenstaande gevallen zal de huisarts je doorverwijzen naar het ziekenhuis voor een echo. 

Behandeling van een liesbreuk

Bij kinderen jonger dan één jaar kan een liesbreuk nog uit zichzelf sluiten. In alle andere gevallen gaat een liesbreuk niet vanzelf over en is er een operatie nodig om de opening weer dicht te maken. Afhankelijk van de ernst van de klachten wordt bepaald hoe snel de operatie plaatsvindt. De ingreep is tamelijk eenvoudig en vaak kun je dezelfde dag nog naar huis. 

Er zijn twee manieren om een liesbreuk te behandelen, namelijk door middel van een klassieke liesbreukoperatie of door middel van een kijkoperatie 

Klassieke operatie

Bij een klassieke operatie maakt de arts een sneetje in de buurt van de breuk. Vervolgens duwt de arts het uitpuilende deel van de liesbreuk terug in de buik. De zwakke plek wordt verstevigd met een kunststof matje.

Kijkoperatie (laparoscopie)

Bij een kijkoperatie maakt de arts gebruik van een ingebrachte camera. Met behulp van een monitor wordt de operatie uitgevoerd. De breukzak wordt gesloten door middel van een hechting die via de huid door de buikwand is ingebracht. Er is geen versteviging van de buikwand nodig.

Herstel na een liesbreukoperatie

Een liesbreukoperatie kent doorgaans een korte hersteltijd. Na enkele dagen kun je je dagelijkse bezigheden hervatten en na één week zou je alles weer moeten kunnen. Er worden gewoonlijk geen hersteloefeningen meegegeven. Je moet wel oppassen met bukken en zware voorwerpen tillen. Dan komt er namelijk veel druk op je buikspieren te staan.

Er is een kans dat een liesbreuk na de operatie toch weer terugkomt. Daarom is het verstandig om factoren die een liesbreuk kunnen veroorzaken zoveel mogelijk te beperken:

  • Til niet te veel of te zwaar.
  • Zorg voor soepele ontlasting, zodat je niet hoeft te persen tijdens het poepen.
  • Blijf op gewicht.

Bij kinderen jonger dan één jaar kan een liesbreuk nog uit zichzelf sluiten. In alle andere gevallen gaat een liesbreuk niet vanzelf over en is er een operatie nodig om de opening weer dicht te maken. Afhankelijk van de ernst van de klachten wordt bepaald hoe snel de operatie plaatsvindt. De ingreep is tamelijk eenvoudig en vaak kun je dezelfde dag nog naar huis. 

Er zijn twee manieren om een liesbreuk te behandelen, namelijk door middel van een klassieke liesbreukoperatie of door middel van een kijkoperatie 

Klassieke operatie

Bij een klassieke operatie maakt de arts een sneetje in de buurt van de breuk. Vervolgens duwt de arts het uitpuilende deel van de liesbreuk terug in de buik. De zwakke plek wordt verstevigd met een kunststof matje.

Kijkoperatie (laparoscopie)

Bij een kijkoperatie maakt de arts gebruik van een ingebrachte camera. Met behulp van een monitor wordt de operatie uitgevoerd. De breukzak wordt gesloten door middel van een hechting die via de huid door de buikwand is ingebracht. Er is geen versteviging van de buikwand nodig.

Herstel na een liesbreukoperatie

Een liesbreukoperatie kent doorgaans een korte hersteltijd. Na enkele dagen kun je je dagelijkse bezigheden hervatten en na één week zou je alles weer moeten kunnen. Er worden gewoonlijk geen hersteloefeningen meegegeven. Je moet wel oppassen met bukken en zware voorwerpen tillen. Dan komt er namelijk veel druk op je buikspieren te staan.

Er is een kans dat een liesbreuk na de operatie toch weer terugkomt. Daarom is het verstandig om factoren die een liesbreuk kunnen veroorzaken zoveel mogelijk te beperken:

  • Til niet te veel of te zwaar.
  • Zorg voor soepele ontlasting, zodat je niet hoeft te persen tijdens het poepen.
  • Blijf op gewicht.

Wat kun je zelf doen bij een liesbreuk?

Wanneer je ervoor kiest af te wachten bij een liesbreuk, kun je in principe alles doen. Dit geldt enkel voor mensen die geen of amper klachten ervaren. Het is wel belangrijk om te voorkomen dat er te veel druk komt te staan op de onderbuik door:

  • Activiteiten die klachten geven, zoals tillen, te vermijden. 
  • Te zorgen voor soepele ontlasting, zodat je niet hoeft te persen.
  • Een liesbreukband te dragen. Een liesbreukband vermindert druk op de onderbuik. Sommige mensen hebben hier baat bij. 

Wanneer je ervoor kiest af te wachten bij een liesbreuk, kun je in principe alles doen. Dit geldt enkel voor mensen die geen of amper klachten ervaren. Het is wel belangrijk om te voorkomen dat er te veel druk komt te staan op de onderbuik door:

  • Activiteiten die klachten geven, zoals tillen, te vermijden. 
  • Te zorgen voor soepele ontlasting, zodat je niet hoeft te persen.
  • Een liesbreukband te dragen. Een liesbreukband vermindert druk op de onderbuik. Sommige mensen hebben hier baat bij. 

Wanneer moet je naar de huisarts?

Neem contact op met je huisarts wanneer:

  • De (mogelijke) liesbreuk steeds meer pijn gaat doen.
  • De liesbreuk lastig terug te duwen is.
  • De zwelling steeds meer gaat uitpuilen.
  • De zwelling (bij mannen) tot in de balzak doorschuift.
  • De liesbreuk ineens heel veel pijn doet.
  • De liesbreuk niet meer teruggeduwd kan worden.

Neem contact op met je huisarts wanneer:

  • De (mogelijke) liesbreuk steeds meer pijn gaat doen.
  • De liesbreuk lastig terug te duwen is.
  • De zwelling steeds meer gaat uitpuilen.
  • De zwelling (bij mannen) tot in de balzak doorschuift.
  • De liesbreuk ineens heel veel pijn doet.
  • De liesbreuk niet meer teruggeduwd kan worden.

Pagina laatst aangepast op 29-03-2023

Auteur: Redactie Gezondheidsplein

Deze informatie is gecontroleerd door:

Vond je deze informatie nuttig?

4.8 uit 5 - 21 beoordelingen

Heeft deze informatie jou geholpen?

.
- Advertentie -
- Advertentie -