Aandoeningen

Sarcoïdose is een ziekte waarbij spontaan ontstekingen ontstaan in verschillende organen en weefsels van het lichaam.

SARS is een besmettelijke vorm van atypische longontsteking. Het gaat om een onbekende ziekte die in eerste instantie dezelfde symptomen heeft als griep, koorts en spierpijn.

Dit syndroom kan verschillende klachten geven, zoals: doofheid en tintelingen in de arm, hand en vingers en een zeurende pijn in de arm en hand.

Een schaafwond is een oppervlakkige wond in de huid die over het algemeen weinig tot niet bloedt.

Schaamluis is een ongevaarlijke aandoening die je onder andere kunt oplopen door seksueel contact, maar ook door het gezamenlijk gebruik van kleding of dicht tegen elkaar aan te liggen.

Een schedelbreuk is het gevolg van een (ernstig) ongeval waarbij veelal ook letsel aanwezig is zoals een hersenschudding of een hersenkneuzing.

Het neustussenschot vormt de scheidingswand tussen de linker- en de rechter neusholte. Bij sommige mensen is de vorm van dit tussenschot erg onregelmatig of voor de geboorte al scheef aangelegd.

Scheefstand van het hoofd en nek heet torticollis. Er zijn twee verschillende vormen: torticollis congenita en torticollis spasticus.

Een fractuur of breuk van het scheenbeen (tibia) komt meestal door direct geweld bij vallen, springen, of een zijdelingse kracht bij een voet die 'vaststaat'.

Een scheenbeenvliesontsteking staat ook wel bekend als een shin splint. Bij een scheenbeenvliesontsteking heb je last van de spieren aan de voorkant van het onderbeen.

Breuken of scheuren van de kraakbeenschijven kunnen ontstaan door overbelasting na krachtig strekken van de knie vanuit een gebogen en gedraaide stand.

Schijnzwangerschap is een fenomeen waarbij je niet zwanger bent, maar wél alle symptomen hebt van een zwangerschap.

Schildersziekte is ook bekend als Organisch Psycho Syndroom (OPS). Schildersziekte ontstaat door een chronische oplosmiddelenvergiftiging en leidt tot beschadiging van het zenuwstelsel.

Schildklierkanker is een zeldzame vorm van kanker. Goedaardige gezwellen hieraan komen veel vaker voor dan kwaadaardige tumoren.

Je schildklier is een klier in de halsstreek die ondanks zijn kleine afmetingen een belangrijke taak heeft. Je schildklier is verantwoordelijk voor het goed functioneren van stofwisselingsprocessen en de groei.

Schimmels kunnen overal op de huid voor een infectie zorgen. Vooral op warme, vochtige plaatsen hebben ze veel kans.

Schisis is een aangeboren afwijking. Het houdt in dat de lip, de kaak en/of het gehemelte geheel of gedeeltelijk gespleten is.

Een schizoaffectieve stoornis is een psychische aandoening waarbij je last hebt van een stemmingsstoornis, zoals een depressie of een manie. Daarnaast hebben mensen met een schizoaffectieve stoornis ook last van psychotische symptomen.

Iemand met schizofrenie is in psychotische periodes het contact met de werkelijkheid kwijt. Deze periodes worden afgewisseld met stabiele(re) periodes.

Iemand met een schizotypische persoonlijkheidsstoornis is vaak achterdochtig en angstig. Schizotypische mensen zijn wantrouwend en vinden het daardoor lastig om zich ‘normaal’ te gedragen in gezelschap.

Schorheid is een verandering van je stemgeluid. Een schorre stem klinkt ruw en ook de toonhoogte is vaak anders. Schorheid is op zichzelf geen aandoening, maar een symptoom van verschillende aandoeningen.

De kenmerken bij een schouder uit de kom zijn pijn, zwelling, functieverlies en misvorming van de getroffen plek. De schouder kan niet bewogen worden.

Het schoudergewricht is een bijzonder gewricht. Het gewricht laat een draaiing van 360 graden toe. Juist hierdoor is de schouder ook gevoelig voor schade en problemen.

Een verstijving van het schoudergewricht wordt meestal veroorzaakt door een aandoening van de spieren.

De schubziekte (of psoriasis) is een huidziekte, die wordt gekenmerkt door ronde roodachtige plekken die bedekt zijn met grijs-witte schilfers.

Schurft of scabiës is een huidafwijking die veroorzaakt wordt door een mijt. Deze schurftmijt graaft gangetjes in je huid en legt eieren.

Sclerodermie is een auto-immuunziekte waarbij bindweefsel (in de huid) door een ontstekingsproces tot verharding komt.

Een blijvende zijwaartse verkromming van de wervelkolom wordt ook wel scoliose genoemd.

Uitgezette bloedvaten op het scrotum (de balzak) duiden op de aandoening varicokèle. Terugstromen van bloed wordt voorkomen door klepjes in de aders. Spataders zijn uitgezette aders, waarbij deze kleppen niet goed functioneren.

Een Seasonal Affective Disorder (SAD) is een gemoedstoestand die onder invloed van de wisseling van seizoenen verstoord raakt.

Als galwegen tussen galblaas en lever ondoorgankelijk worden, wordt het galtransport bemoeilijkt. Door die obstructie kan een galstuwing ontstaan die een bepaald soort levercirrose veroorzaakt: Secundaire biliaire cirrose.

Seksueel misbruik is een zeer treurig, maar (helaas) bekend verschijnsel. Indien er tegen de wil van een persoon in seksuele handelingen worden verricht is er sprake van seksueel misbruik.

Seksualiteit heeft niet alleen te maken met je lichaam maar ook met je gedachten en gevoelens. Vaak is seks prettig, maar soms ook gaat het niet helemaal zoals je graag zou willen.

Semantische dementie is een vorm van dementie waarbij je problemen krijgt met taal en woorden.

Bij septische ofwel infectieuze artritis zijn het vocht en weefsel van een gewricht ontstoken. Deze ontsteking (infectie) wordt veroorzaakt door een bacterie, virus of schimmel.

Sferocytose is een erfelijke afwijking van de rode bloedcellen. Het wordt ook wel een erfelijke vorm van bloedarmoede genoemd.

SGA staat voor ‘small for gestational age’. Dit betekent dat een kind bij de geboorte kleiner is dan je aan de hand van de zwangerschapsduur zou verwachten.

Een shock is een levensbedreigende situatie. Als je in shock bent, is namelijk je bloeddruk te laag om je lichaam van voldoende bloed en zuurstof te voorzien.

Shox- afwijkingen zijn afwijkingen in het groeiproces. Mensen met afwijkingen in het SHOX-gen zijn klein en hebben wat vreemde lichaamsverhoudingen omdat hun onderarmen en onderbenen erg kort zijn.

Het sick-sinus syndroom is een aandoening van het hart, waarbij de sinusknoop niet goed meer werkt. De sinusknoop zorgt voor het hartritme en wordt ook wel de natuurlijke pacemaker genoemd.

Sikkelcelanemie is een erfelijke ziekte. De verschijnselen zijn vergelijkbaar met die van 'normale' bloedarmoede; bleekheid, vermoeidheid, zwakte, flauwvallen, kortademigheid en hartkloppingen.

Het sinus tarsi syndroom is een aandoening waar het weefsel rondom de sinus tarsi chronisch geïrriteerd en of ontstoken is.

Een aandoening van de sinusknoop kan leiden tot stoornissen in het hartritme. Er wordt gesproken van een sinusaritmie of hartritmestoornis.

Het Sjögren syndroom is een aandoening waarbij de klieren in je slijmvliezen chronisch ontstoken zijn.

Tijdens een slaapaanval, die iedereen wel eens heeft, ontstaat een grote behoefte aan slaap. Wanneer slaapaanvallen regelmatig terugkeren, ook overdag, is er vaak iets aan de hand.

Slaapapneu is een slaapstoornis waarbij sprake is van ademstilstand tijdens het slapen.

Een ernstige keel- of oorontsteking kan zich uitbreiden naar het slaapbeen. Een belangrijke slagader die in dit gebied loopt kan dan ook ontstoken raken (arteriitis temporalis).

Een ernstige keel- of oorontsteking kan zich uitbreiden naar het slaapbeen. Een belangrijke slagader die in dit gebied loopt kan dan ook ontstoken raken.

Het inschatten hoeveel slaap je kind nodig heeft, is lastig. Het ene kind heeft meer slaap nodig dan het andere, en hoe groter ze worden, hoe langer ze kunnen opblijven.

De (normale) behoefte aan slaap kan verminderd zijn door verschillende factoren, zoals een onregelmatig leefpatroon, activerende en stimulerende middelen (koffie, thee, alcohol, drugs) en piekeren.

De slaapziekte is een tropische infectieziekte die wordt gekenmerkt door langdurige perioden van slaap.

Een ontsteking van de slagaders wordt veroorzaakt door het lichaam zelf. Het kan mogelijk veroorzaakt worden door een vermindering van de elastische vezels in de wand van de slagaders.

Slapeloosheid (insomnie) is een slaapstoornis, waarbij je slecht kan slapen en dus geen normale slaap hebt, gepaard gaande met functioneringsklachten overdag.

SLE is een zeldzame vorm van reumatische aandoeningen. In Nederland lijden er ongeveer 40 op de 100.000 mensen aan SLE.

Een slechte adem kent vele oorzaken. Iedereen heeft wel eens last van een slechte adem, bijvoorbeeld door het eten van knoflook of andere specerijen.

In Nederland lijden ongeveer 1 miljoen mensen aan slechthorendheid. Hoewel slechthorendheid doorgaans geen invloed heeft op de levensverwachting, vormt het vaak wel een ernstige beperking voor de kwaliteit van leven.

Over het algemeen is het verminderde gezichtsvermogen te herleiden tot drie oogafwijkingen: bijziendheid, verziendheid of astigmatisme (een cylindrische afwijking).

Een breuk van het sleutelbeen is een veel voorkomende breuk bij jonge mannen. De breuk ontstaat door een val op een gestrekte arm. De aandoening is zeer pijnlijk.

Als je slijmbeurs ontstoken raakt, maakt deze extra vocht aan. Hierdoor zet de slijmbeurs op. Het gewricht wordt hierdoor pijnlijk en stijf. Ook kun je het gewricht minder goed bewegen.

Een cyste is een met vocht gevulde holte op een plaats waar eerst geen holte aanwezig was. Wanneer deze holte is gevuld met slijm, spreek je van een slijmcyste.

De slijmproducerende cellen reageren soms heftig op prikkels van buitenaf. Dit komt onder andere voor bij een allergie.

Slikproblemen zijn aandoeningen die slikken moeilijk of zelfs onmogelijk maken.

Slokdarmkanker is een vorm van kanker die ontstaat in je slokdarm. De slokdarm vervoert je eten van je mond tot je maag.

Slokdarmkramp is een zeldzame aandoening waarbij de spieren in de slokdarm niet goed functioneren. Hoe de aandoening ontstaat is niet bekend.

Een slokdarmontsteking is een ontsteking aan de slokdarm, de gespierde buis die de verbinding vormt tussen de mond en de maag.

Door drukverhoging in het bloedvatsysteem tussen lever en hart kan stuwing van bloed ontstaan in de bloedvaten die naar de lever lopen. Het bloed zoekt een uitweg via de bloedvaten van de slokdarm.

Erg zeldzaam is een vooral bij oudere mannen voorkomende zakvormige uitstulping in de slokdarm (divertikel). Door zwakte van de wand op deze plaats kan de uitstulping ontstaan.

Een slokdarmvernauwing houdt in dat de slokdarm (of wel de verbinding tussen de mond en de maag) vernauwd is. Hierdoor kan voedsel niet meer worden doorgeslikt.

Bij smetvrees bestaat het idee dat je ziek wordt door het aanraken van voorwerpen. Op die voorwerpen zitten namelijk bacteriën.

Een snijwond is een wond aan je huid of slijmvlies.

Snurken is het maken van een zagend, ruisend of brommend geluid tijdens het slapen. Het geluid van snurken komt uit je keel.

Seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA) of geslachtsziekten zijn aandoeningen die je kunt oplopen door seksueel contact, zoals chlamydia, gonorroe en HIV.

Somatisch Onvoldoende verklaarde Klachten (SOLK) zijn lichamelijke klachten die langer dan zes maanden duren en waarvoor geen medische verklaring te vinden is.

Een somatoforme stoornis is een stoornis waarbij lichamelijke klachten optreden die niet fysiek te verklaren zijn.

Spanningshoofdpijn, ook wel spierspanningshoofdpijn genoemd, is een zeer veel voorkomende vorm van hoofdpijn. Kenmerkend is een dof drukkende pijn aan beide kanten van het hoofd, alsof het hoofd bekneld wordt door een strakke band.

Scheefstand (torticollis) van het hoofd en nek kan op oudere leeftijd door vele oorzaken ontstaan. Mogelijke oorzaken zijn aandoeningen van de nekwervels.

Spataderen zijn abnormaal gezwollen en verdraaide aders, die blauwpaars kleuren en door je huid heen schijnen.

Speekselkliertumoren zijn zeldzaam. De oorzaak van speekselklierkanker is onbekend. Erfelijkheid kan een rol spelen.

Om je voedsel te verteren produceer je speeksel en tijdens de productie hiervan kan in zeldzame gevallen een speekselsteen ontstaan.

Een speerwerpersarm is een ontsteking die ontstaat doordat de onderarm overbelast wordt. Dit komt bijvoorbeeld voor bij speerwerpers, vandaar de naam.

Tijdens de zwangerschap en bij bepaalde leverziekten kan een huidafwijking ontstaan die wordt gekenmerkt door een rood puntje met uitlopers (spinnetje).

Bij een aandoening van zenuwen of spieren treedt een stoornis in dit proces op. Bewegingen kunnen dan ongecontroleerd zijn of verzwakt raken.

Spierdystrofie is een verzamelnaam voor verschillende erfelijke spieraandoeningen met spierzwakte als gevolg. De sterkte van de spieren neemt geleidelijk af omdat het spierweefsel wordt afgebroken.

Het meest bekende spiergezwel is een vleesboom in de baarmoeder, maar ook op spieren van de armen, benen en romp kunnen gezwellen voorkomen.

Spierpijn is pijn in je spieren en wordt ook wel myalgie genoemd. Spierpijn wordt veroorzaakt door ophoping van melkzuur in je spieren door minuscule spierscheurtjes in je spiervezels.

Spierreuma is een vorm van reuma dat zich kenmerkt door stijfheid en pijn aan de spieren rond de nek, schouders en heupen.

Bij spiertrekkingen trekken je spieren onwillekeurig samen, zonder dat je een ledemaat beweegt.

Bij kataplexie (spierverslapping) treedt bij helder bewustzijn een kortdurende en voorbijgaande verslapping op van de skeletspieren.

Als een spier geraakt wordt door een stomp voorwerp of stoot kan er een inwendige kneuzing ontstaan, al dan niet gepaard gaande met een onderhuidse bloeding.

Op de eerste plaats moet men bij een zwelling van een spier denken aan een trauma, waardoor een bloeding of spierscheur is ontstaan.

Bij een spierziekte is er een defect van de weke delen aan het bewegingsapparaat. Er zijn zo’n 600 verschillende soorten spierziektes bekend.

Door ongeoefendheid, bedlegerigheid of bij een aandoening van de zenuwen of de spieren zelf kan spierzwakte ontstaan.

Een spijsverteringsstoornis houdt in dat er iets niet helemaal goed gaat bij de vertering van voedsel. Dit kan gepaard gaan met verschillende klachten. In Nederland kampt ongeveer 1 op 7 mensen met een spijsverteringsstoornis, met klachten variërend van mild tot ernstig.

Spinale musculaire atrofie (SMA) is een verzamelnaam voor meerdere neuromusculaire ziektes. De ziekten hebben gemeen dat je spieren niet of onvoldoende functioneren.

Spit wordt ook wel lage rugpijn of lumbago genoemd en is een verzamelnaam voor allerlei aspecifieke rugklachten. Spit is een verouderde term en tegenwoordig valt spit onder aspecifieke rugpijn. Met aspecifiek wordt bedoeld dat de oorzaak van de lage rugpijn geen directe oorzaak heeft.

Een splinter is een klein deeltje van een bepaald materiaal dat onder je huid terecht is gekomen.

Spondylose is een ziekte, waarbij je last hebt van slijtage van je wervels. Het kan door verschillende oorzaken ontstaan.

Een sporthart ontstaat door topsport en intensief trainen en is in principe een gezond hart.

Candidiasis veroorzaakt een hardnekkige witte uitslag en kan voorkomen op je lippen, tong, mond- en wangslijmvlies, maar ook in je schaamstreek.

Als je staar (cataract of grijze staar) hebt, dan wordt je ooglens steeds troebeler. De vertroebeling van de lens bij staar is ongevaarlijk. Wel kan staar hinderlijk zijn in je dagelijks leven.

Steelwratjes zijn doorgaans onschuldige huiduitstulpingen in de vorm van een bijna rubberachtig bobbeltje of steeltje.

Een steenpuist is een gezwollen, met pus gevulde bult. Steenpuisten zijn groter en pijnlijker dan ‘gewone puistjes’, waar veel jongeren last van hebben.

Het Stein-Leventahl syndroom is een bij jonge vrouwen voorkomende cysteuze aandoening van de eierstokken, gepaard gaand met het uitblijven van de menstruaties.

Een ontsteking van de stembanden leidt meestal tot heesheid en pijn tijdens de spraak.

Bij stemproblemen (ook wel stemstoornissen genoemd) is er een verstoorde werking van je stembanden, waardoor deze niet goed kunnen trillen.

De meeste mensen zien wel eens sterretjes voor hun ogen, bijvoorbeeld bij snel bukken of door een klap op het hoofd. Het zijn kleine, felle lichtflitsjes in het gezichtsveld.

Het Syndroom van Stevens-Johnson staat ook bekend onder de naam erythema exsudativum multiforme major. Dit syndroom is een acute aandoening van de huid en slijmvliezen.

Een stijve, onbuigzame grote teen (hallux rigidus), is het gevolg van een ontsteking van het gewricht.

Een stijve nek is één van de meest voorkomende klachten aan het bewegingsapparaat.

De benaming stoflong is een verzamelterm voor longaandoeningen die worden veroorzaakt door het inademen van (anorganische) fijne stofdeeltjes.

Een stofwisselingsziekte is een erfelijke aandoening die wordt veroorzaakt doordat je een specifiek enzym in je lichaam mist.

Bij een ontsteking in de mond (stomatitis) is je mondslijmvlies geïrriteerd of geïnfecteerd geraakt door een bacterie, virus of schimmel.

Om goed te kunnen spreken, heb je zo’n 150 spieren nodig. Wanneer deze spieren niet goed samenwerken, heb je moeite om vloeiend te spreken.

Bij strabismus (scheelzien) kunnen beide ogen moeilijk tegelijkertijd op één punt focussen.

Stress is eigenlijk gewoon spanning. Je hebt altijd een beetje spanning nodig om goed te kunnen functioneren. Pas wanneer er te veel spanning aanwezig is, leidt dit tot klachten.

Striae (groeistrepen) zijn striemen op de huid die kunnen ontstaan wanneer iemand snel groeit of dikker wordt.

Een stridor is een schavend, piepend of sissend geluid dat voorkomt bij vernauwing van de luchtwegen.

Een strontje is een kleine, onschuldige ontsteking bij de oogrand. De oorzaak is een ontstoken talgkliertje van het ooglid.

Een ontsteking (meestal viraal) van het strotteklepje kan gevolgen hebben voor het goed functioneren van de afsluiting. Pijn (vooral bij slikken) is een belangrijk kenmerk.

Wanneer het slijmvlies van het strottenhoofd geïrriteerd raakt door een infectie of irriterende stof, ontstaat zwelling doordat bloedvaten verwijden en vocht zich in het strottenhoofdweefsel ophoopt.

Een infectie van het strottenhoofd (laryngitis) wordt meestal veroorzaakt door een virale infectie van het strottenhoofd. De infectie is vaak een uitbreiding van een verkoudheid of keelontsteking.

Kwaadaardige tumoren (carcinomen) komen hoofdzakelijk voor bij zware rokers; ze komen maar zelden voor bij niet-rokers.

Wanneer het slijmvlies van het strottenhoofd geïrriteerd raakt door een infectie of irriterende stof, ontstaat zwelling doordat bloedvaten verwijden en vocht zich in het strottenhoofdslijmvliesweefsel ophoopt.

Struma is één van de meest voorkomende problemen van de schildklier. Hierbij is de schildklier vergroot, wat zichtbaar en/of voelbaar is als een zwelling in de hals.

Door een val op het ondereinde van de rug kan het stuitbeen worden beschadigd. Ernstige pijn is kenmerkend voor een kneuzing of een breuk.

SUNCT is een kort durende, eenzijdige, neuralgische (zenuwen), hoofdpijnaanvallen met ooginfectie en tranen

Syfilis is een SOA. In eerste instantie zal deze bacterie een infectie veroorzaken in de penis, vagina, anus of zelfs in de mond. Als de ziekte onbehandeld blijft, breidt de infectie zich verder uit via drie stadia.

Een vrouw die is besmet met syfilis kan deze geslachtsziekte tijdens de zwangerschap overdragen aan het kind. Dit kan in de vroege fase van een zwangerschap al veel problemen opleveren. Zowel tijdens de zwangerschap als na de geboorte kunnen complicaties ontstaan.

Pijngevoel op een locatie die afwijkt van de plaats van de oorzaak.

Het syndroom van Adie is een enkelzijdige langzame pupilvernauwing bij lichtinval gevolgd door een vertraagde verwijding.

Het Asperger syndroom is een autismespectrumstoornis. Als je autistisch bent, kun je last hebben van sociale- en gedragsproblemen. Opvallend is wel dat de intelligentie bij Asperger normaal of zelfs hoog is.

Het syndroom van Cushing wordt veroorzaakt door overproductie van het hormoon cortisol (een steroid hormoon) door de bijnierschors.

Het Down syndroom is een aangeboren afwijking. Chromosoom 21 is in alle cellen van het lichaam in tweevoud aanwezig, maar bij het Down syndroom is het in drievoud aanwezig.

Het syndroom van Goodpasture is een zeldzame auto-immuunziekte die de nieren en de longen aantast.

Het syndroom van Kallmann is een erfelijke aandoening waarbij sprake is van volledige of gedeeltelijk verlies van het reukvermogen.

Het syndroom van Klinefelter is een aangeboren chromosoomafwijking die alleen bij jongens/mannen voorkomt.

Bij het Syndroom van Raynaud verkrampen tijdelijk kleine slagaders waardoor de aanvoer van bloed naar de achtergelegen weefsels afneemt.

Het syndroom van Sheehan is een zeldzame complicatie die optreed tijdens de bevalling. Wanneer een vrouw tijdens een bevalling erg veel bloed verliest kan de hypofyse in de problemen komen.

Het syndroom van Tietze is een vorm van ontstekingsreuma. Er is sprake van een chronische ontsteking van het kraakbeen in je borstkas. In- en uitademen, zuchten en hoesten doen pijn.

Het syndroom van Turner is een aangeboren afwijking die alleen bij meisjes voorkomt. Het belangrijkste lichamelijke kenmerk is achterblijvende lengtegroei.

Het syndroom van Wagner is een aandoening van het bindweefsel en is een zeldzame erfelijke aandoening van het netvlies en glasvocht.